بررسی صورت و معنا در معماری مسجد مدرسه های ایرانی

نمادها در طول تارخ برای اندیشیدن و پی بردن به اصالت وجود و فلسفه پیدایش مورد استفاده قرار گرفته است و انسان جهت رهایی از کوته نظریفرهنگی به نمادهای پذیرفته شده متوسل می شود. در باب معانی آثار هنری و عوامل موثر در معناسازی، دیدگاه های مختلفی وجود دارد: . 1 برخی بر زمینه های اجتماعی و تاریخی اثر تاکید می کنند. . 2 .برخی بر مخاطب تاکید می کند. . 3. برخی نیز متن و اثر را موثر می دانند. شیوه های انتقال معانی از سوی هنرمند و درک محتوایی معنوی معماری ایرانی اسلامی توسط مخاطب تحت تاثیر شاخصه ها و ماهیت هنر اسلامی -قرار دارد و همین نکته معماری ایرانی اسلامی را از معماری سایر سرزمین ها متمایز می نماید؛ بنابراین در بررسی نمادها و نشانه های معماری -ایرانی اسلامی باید شاخصه ها و زمینه فرهنگی و بافت موقعیتی جامعه نیز مورد نظر قرار گیرد. نکته دیگر که در نشانه شناسی نمادهای معماری - ایرانی اسلامی رهگشا می باشد، منابع الهام و آبشخور ذهن هنرمند مسلمان است. مهم ترین این منابع قرآن، حقیقت روح و سخن پیامبر (ص) و ایمه اطهارع است. در این زمینه سید حسن نصر منشاء هنر اسلامی را قرآن و حقیقت معنوی ذات نبوی برکت نبوی دانسته و این دو عامل را منشاء اصول وحدت بخش هنر اسلامی قلمداد کرده است. در این مسیر سعی برآن داریم تا با مطالعه مدارس ایرانی و ویژگی های هریک از عناصر آن، به شناخت معانی و نمادگرایی از سنت ایران دست یابیم.سوال اصلی که میخواهیم در این تحقیق به پاسخگویی آن بپردازیم آن است که در معماری مسجد مدرسه های سنتی ایران از چه صورت هایی استفاده شده است و هرکدام از این صورتها نمایانگر کدام معنا هستند و برای تالیف مقاله از روش تحلیلی و شناخت استنادی استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

معماری اسلامی ، هویت ، معناشناسی ، صورت و معنا ، مساجد سنتی ایرانی ، مدارس سنتی ایرانی