بررسی اثر عصاره سیاه دانه sativa Nigella بر میزان مقاومت در برابر عفونت با باکتری آئروموناس هیدروفیلا (hydrophila Aeromonas)در ماهی کپور معمولی

هدف: گیاه سیاه دانه (Nigella sativa) یک گیاه دولپه ای از خانواده Ranunculaceae است که به صورت خودرو در نقاط مختلف کشور یافت شده و اثرات متعدد دارویی از جمله خواص تحریک ایمنی در حیوانات خونگرم دارد. در این تحقیق با توجه به گزارشات متعدد تحریک سیستم ایمنی عصاره این گیاه در حیوانات خونگرم و عدم بررسی اثر آن در ماهی ، اثر مصرف خوراکی عصاره هیدروالکلی این گیاه بر میزان مقاومت ماهی کپور معمولی در برابر عفونت با باکتری آئروموناس هیدروفیلا مورد بررسی قرار گرفت . مواد و روش کار: به این منظور ماهی ها در 4 تیمار (سه تکرار برای هر تیمار) به ترتیب زیر گروه بندی گردیدند:1- ایمن شده با باکتری آئروموناس هیدروفیلا (به روش تزریق داخل صفاقی ) و تغذیه شده با غذای حاوی عصاره دارواش(به میزان 0/5%). 2- ایمن شده و تغذیه شده با خوراک فاقد عصاره. 3- غیر ا یمن و تغذیه شده با خوراک حاوی عصاره. 4- غیر ایمن و تغذیه شده با خوراک فاقد عصاره. تیمارها به مدت 30 روز با خوراک مخصوص هر تیمار تغذیه و سپس با دو برابر دز کشنده باکتری (LD502) زنده آئروموناس هیدروفیلا چالش داده شدند. نتایج و بحث : تلفات تجمعی در طول 10 روز نشان داد که این عصاره در میزان تلفات تجمعی تیمارها تاثیر معنی داری نداشته است (0/05> P). به طوری که تلفات تجمعی بعد از ده روز در تیمارهای 1 تا 4 به ترتیب برابر 5/7%±43/4%، 10%±46/7%، 5/7%±96/7% و 100% بود. این نتایج نشان می دهد که عصاره سیاه دانه به روش خوراکی تاثیری در میزان مقاومت ماهی کپور معمولی در برابر عفونت با باکتری آئروموناس هیدروفیلا ندارد. به علاوه کارایی واکسن باکتری آئروموناس هیدروفیلا نیز تحت تاثیر این عصاره قرار نمی گیرد. لذا علی رغم گزارشات متعدد از اثر این گیاه در تحریک ایمنی حیوانات خونگرم، سیستم ایمنی ماهی کپور تحت تاثیر این گیاه قرار نمی گیردکه علت را می توان به دو مورد زیر نسبت داد: 1- تفاوت های سیستم ایمنی ماهی (که نسبتا ابتدایی است ) با حیوانات خونگرم. 2- مناسب نبودن دز و روش تجویز در این تحقیق و تاثیر احتمالی آن در دزهای بالاتر و روش های دیگر

کلیدواژه ها:

عصاره سیاه دانه ، ماهی کپور معمولی ، آئروموناس هیدروفیلا ، تحریک ایمنی