کشاورزی چند قابلیتی و افزایش بهرهوری از منابع آب و خاک

در اجلاس سران سال 1992 برای اولین بار درباره سیستم مدیریتی کشاورزی چند قابلیتی و نقش آن در توسعه سازگار با محیط زیست بحث شد. امروزه، مفهوم کشاورزی چند قابلیتی فقط به سازگاری با محیط زیست محدود نمیشود، بلکه میتواند کارکردهای مختلفی در کنار کشاورزی رایج داشته باشد. این مفهوم زمانی نمود مییابد که در کنار تولید غذا و فیبر به اهداف دیگر همچون امنیت غذایی، حفظ و تأمین شرایط لازم برای زندگی جامعه روستایی، حفاظت از منابع طبیعی، مدیریت پایدار و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، حفاظت از تنوع زیستی و بهبود چشم اندازهای طبیعی در هر منطقه برسد. هدف این مقاله ارائه تعریفی جامع از کشاورزی چند قابلیتی، خلاصهسازی تجربیات کشورها و مراکز فعال در زمینه سازوکار ظهور و گسترش کشاورزی چند قابلیتی و روشهای کمیسازی تولیدات حاصل از کشاورزی چند قابلیتی است. بررسیهای متعدد نشان داد که جنبههای مختلف سیستم مدیریت در کشاورزی چند قابلیتی تغییرات منطقهای گستردهای دارد، به همین دلیل برای رسیدن به نتایج مطمئن، لازم خواهد بود تا مناطق را بر اساس خصوصیات مشترک مدیریتی طبقهبندی کرده و با کمک این طبقهبندی به بررسی هر منطقه بپردازیم. بنابراین در این مقاله تمرکز اصلی روی زمینهای شالیزاری است. در این مقاله تلاش شده با کمک بررسی منابع مختلف موجود، عملکردهای اقتصادی، هیدورلوژیکی، اجتماعی و فرهنگی یک سیستم مدیریتی چند قابلیتی شناسایی شود. با تمرکز بر نتایج حاصل از مطالعات انجام شده و بررسی تولیدات حاصل از کشاورزی چند قابلیتی (کالاها) و ارزشگذاری منافع غیر مادی (غیر کالاها) این نتیجه حاصل شد که کشاورزی چند قابلیتی علاوه بر کارکردهای یک کشاورزی سنتی و رایج، میتواند منافع ملی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی داشته و یک فعالیت سودآور و مطمئن برای جامعه روستایی و کشورهای اجراکننده این سیستم مدیریتی باشد

کلیدواژه ها:

کشاورزی چند قابلیتی ، بهرهوری از منابع آب ، حفاظت خاک و زمینهای شالیزاری