بررسی اثر دبی های سیلابی مختلف بر تغییرات رودخانه با استفاده از مدل CCHE2Dمطالعه موردی: رودخانه کر، حدفاصل بین پل عباس آباد و سد درودزن

مهم ترین پدیده در فرایند های پوستی زمین جریان آب ها است و رودخانه ها نه تنها در سیمای کلی زمین نقش دارند، بلکه شکل زیستن انسان در کره ی زمین را نیز تعیین می نمایند. در این تحقیق مزیت و اهمیت یک مدل عددی به منظور بررسی سیلاب های رودخانه با دوره بازگشت مختلف مورد بحث قرارگرفته است. محدوده مورد مطالعه بازه ای از رودخانه کر (حدفاصل بین پل عباس آباد و سد درودزن شهرستان کامفیروز، استان فارس) می باشد. در این بررسی با بهره گیری از نقشه های بزرگ مقیاس ازپستى و بلندى محدوده مورد مطالعه، ابتدا هندسه مدل و شبکه محاسباتی با ابعاد مختلف، تهیه و سپس براساس مشخصات سیلابی رودخانه، مدل هیدرودینامیک دوبعدی متوسط عمق، اجرا و نتایجی همچون تغییرات عمق و سرعت در بازه مورد مطالعه رودخانه کر استخراج گردید.با بررسی دبی های با دوره بازگشت مختلف متوجه می شویم که، وقتی رودخانه دارای جریان عادی باشد (دبی پایه) سیلاب دشت تحت تأثیر جریان رودخانه نمی باشد مگر مواقعی که کشاورزان برای آبیاری زمین های کشاورزی خود در محدوده رودخانه دخل و تصرف می کنند. در هنگام بروز سیلاب در رودخانه، سطح آب از مقطع اصلی رودخانه فراتر رفته و وارد دشت های سیلابی اطراف آن می شود. در این شرایط، به دلیل تفاوت بین زبری سیلابدشت و کانال اصلی، سرعت جریان بر روی سیلابدشت بسیار کمتر از سرعت در کانال اصلی بوده و لذا این اختلاف سرعت نیز باعث ایجاد لایه های برشی در محل اتصال جریان کانال اصلی و سیلابدشت در ورودی بازه شده و آشفتگی های نسبتاً بزرگی را ایجاد میکند.زمانی که رودخانه دارای جریان سیلابی می باشد در ورودی بازه، قسمت سیلاب دشت رودخانه که زمین های کشاورزی آن را فراگرفته اند (محدوده ابتدای پیچان رود اول تا خروجی پیچ) را آب فرا می گیرد که این نشان از ارتفاع کم رودخانه نسبت به سیلاب دشت می باشد.با مقایسه سرعت جریان آب در مقاطع مختلف بازه مورد مطالعه مشاهده می شود که بیشترین سرعت آب مربوط به مقاطع پیچان رود اول می باشد. همین سرعت زیاد جریان در پیچان رود اول باعث تغییرات زیاد به خصوص در ورودی پیچان رود شده است

کلیدواژه ها:

سیلاب ، CCHE2D ، رودخانه ، سرعت جریان