ترویج مؤثر آبخیزداری با آبخیزداری حاشیه شهر با اهداف چند منظوره (مطالعه موردی : پایین دست سد طرق در حومه شهر مقدس)

با توجه به بحثهایی که در ارتباط با آبخیزداری و موضوع توریسم و اکوتوریسم به عمل آمده و از آنجایی که موضوع ترویج آبخیزداری نمی تواند بدون در نظر گرفتن شریط حاکم بر روابط اقتصادی اجتماعی و فرهنگی توسعه یابد لذا برای گزینش معیارهای این انتخاب ناگزیر باید مقبولیتهای میدانی سایت را که در فرهنگ وسنن کشور ما دارای جایگاه خاصی است در نظر گرفت، به هر حال جمع بندی معیارهای انتخاب برای این مکانها با هدف ترویج مؤثر آبخیزداری عبارت خواهد بود از : الف دسترسی وارتباط ب جنبه های اقتصادی پ- جنبه های فرهنگی ت- امنیت و پایداری ث- تاثیرات زیست محیطی ج- مطبوعیتهای بصری دسترسی و ارتباطبرای مکانهای تفریحی کهانتخاب شده اند در درجه اول موضوع دسترسی و ارتباط مهم است. دسترسی به این معنا که برای هر نقطه که دارای استعداد برای یک نوع از تفریحات (تفرج گسترده) دارد باید لزومأ جاده و راه داشته باشیم، متناسب با نوع استفاده ای که از فضا بعمل م یآید، می توان برای آن دسترسی و معبر پیشنهاد نمود. مکانی که بنا به تعریف برای توریسم عام و اقشار مختلف در نظر گرفته می شود، باید دسترسی امن و مناسب پیشنهاد شود، اما برای مسیری که جهت کوهنوردی و صخره نوردی مناسب است لزومی به طرح این مبحث نبوده و ارتباط صرفا از نوع کوهستانی (جیپ رو، پیاده رو) می باشد.جنبه های اقتصادی: صنعت توریسم عموما در اغلب کشورها بدون تاثیر از مسائل اقتصادی و مالی و بعبارتی توان مالی توریستها نخواهد بود. لذا در معرفی نقاط انتخابی یکی از مواردی که باید مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد، جنبه های اقتصادی استفاده از محیط برای گردشگران می باشد .البته در مورد استفاده توریستهای خارجی از کشور جنبه های درآمد ملی و استحصال ارز نیز مطرح است.جنبه های فرهنگی در این مورد در بحث اکوتوریسم اشاره ای بعمل آمد و تذکر آن لازم است که مناطق تعریف شده در حوزه مورد مطالعه غالبا در نقاط کوهستانی می باشند و در آنجا مسائل فرهنگی ، ویژگیها و خصوصیات خاص خود را داراست. البته مسائل فرهنگی معیار انتخاب نیستند بلکه باید گفت که ملاحظات فرهنگی در مورد نقاط انتخابی باید مورد نظر باشند، اعتقادات مردم باید مورد احترام گردشگران باشد و حضور افراد تازه وارد بعنوان عامل بر هم زننده تعادل فرهنگی مناطق نباشد.امنیت و پایداری بر اساس مطالعات انجام شده حول محور زمین شناسی و تاثیر عوامل زمین ساخت و برخی عوامل دیگر بر پایداری زمین، باید از انتخاب نقاطی برای این فعالیت که دارای پایداری نبوده و یا پایداری آنها کم می باشد و همچنین در معرض سیلابهای ناگهانی هستند، اجتناب کرد. همچنین با وجود شرایط حاکم برمنطقه که بصورت مقطعی برخی نقاط را آلوده و نا امن نموده است، برای تفریحات عمومی هرگونه اقدام همراه ملاحظات امنیتی باشد.تاثیرات زیست محیطی ساخت تسهیلات اماکن تفریحی، ازدحام ناشی از ورود و خروج جهانگردان و گردشگران، فعالیت روزمره زندگی و مشکل فاضلاب و زباله غالباً اثرات زیست محیطی منفی از خود بر جای می گذارند. این اثرات و فشارها گاهی به حدی است که موجودیت این گونه مکان ها و جذابیت آن را تحت الشعاع خود قرار می دهد. لذا یکی از معیارهای گزینش مکان های تفریحی، عدم همجواری با اکوسیستم های حساس و مناطق بحرانی می باشد.مطبوعیت های بصری این معیار بر شرایط موقعیت به لحاظ زیبایی شناختی و برخورداری آن از عناصر طبیعی در شکل چشم نواز آن می باشد. شاید بتوان اشراف بصری و داشتن نقاط عطف 1 را نیز در همین مقوله گنجاند. نقاطی که در طول پیمایش در حوزه دارای دید ویژه به اطراف خود بوده و زاویه دید آن 360 درجه می باشد.

کلیدواژه ها:

ترویج آبخیزداری ، تاثیرات زیست محیطی ، توریسم و اکوتوریسم