ترکیب شیمیائی خاک سایه انداز درختان اوکالیپتوس منطقه خشک ایستگاه کوثر شهرستان فسا در استان فارس

در احیاء و اصلاح جنگل ها و مراتع تخریب شده مناطق خشک و بیابانی (و منجمله ایران)، اساسی ترین راه برگردان شرائط اکوسیستم به حالت طبیعی قبل، از طریق مدیریت صحیح پوشش گیاهی می باشد. این امرمستلزم بررسی تاثیر و تاثرات متقابل اجزاء اصلی اکوسیستم، یعنی پوشش گیاهی، خاک و اقلیم می باشد. در این تحقیق موردی، خاکهای منطقه بیابانی ایستگاه کوثر در دشت گربایگان شهرستان فسا در استان فارس در یک طرح فاکتوریل 2*4*4 (چهارگونه گیاهی، چهار عمق و دو فاصله) و در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. از خاک رویشگاه چهارگونه درخت اکالیپتوس شامل گونه های E micrptheca F.V. ' Facalyptus camaldulensis E. gilli Main; Muell و E. oleosa F.V.Muell از دو محل داخل و خارج سایه انداز گونهها و از هر محل از چهار عمق صفر تا 20، 40-20، 60-40، 80-60 سانتی متر نمونه برداری گردید. مقادیر ماده آلی، نیتروژن کل، فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، مس و روی قابل استفاده قابلیت هدایت الکتریکی پ هاش، کاتیونهای محلول سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم و آنیونهای محلول کلر، سولفات و بیکربنات ، همچنین درصد کربنات کلسیم معادل نمونه ها اندازه گیری شده و سپس نتایج حاصله، بوسیله نرم افزارهای مناسب کامپیوتری از جمله MSTATC و EXCEL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج کلی مطالعه اخیر نشان داد که صرف نظر از گونه گیاهی و عمق نمونه برداری، فاصله گرفتن از زیر سایه انداز به طرف خارج سایه انداز، همراه با کاهش در میزان ماده آلی، نیتروژن کل، پتاسیم، آهن ومنگنز قابل استفاده ، پتاسیم محلول و بیکربنات محلول بوده، بر خصوصیاتی مثل فسفر، روی و مس قابل استفاده، سولفات ، کلسیم وکلر محلول و کربنات کلسیم معادل بی تاثیر بودهاست. ضمنا قابلیت هدایت الکتریکی، پ هاش، سدیم و منیزیم محلول در زیر سایه اندازکمتر از خارج آن بوده است. صرف نظر از گونه گیاهی و فاصله نمونه برداری، افزایش در عمق نمونه برداری، همراه با تفاوتهایی در میزان خصوصیات خاک مورد آزمایش بوده و برای نمونه نشان دهنده کاهش در میزان ماده آلی، نیتروژن کل، پتاسیم، آهن و منگنز قابل استفاده و کاتیون های محلول کلسیم، منیزیم و پتاسیم و بی کربنات محلول و بر عکس افزایش در پ هاش و کربنات کلسیم معادل بوده است.قابل ذکر است که قابلیت هدایت الکتریکی تا عمق 60 سانتی متر، افزایش یافته ولی در عمق 20 تا 80 سانتیمتری کاهش محسوس نشان میدهد.

کلیدواژه ها:

احیاء ، جنگل کاری ، سایه انداز ، خاج سایه انداز ، اوکالیپتوس