تاثیر عملیا ت آبخیزداری بر کاهش میزان فرسایش و تولید رسوب ( مطالعه موردی حوضه آبخیز سد برنجستانک - شهرستان قائم شهر )

دو عامل آب و خاک بعنوان منابع طبیعی اصلی در عرصه های آبخیز کشور، دائما در حال تخریب و از بین رفتن می باشد . عملیات اجرایی آبخیزداری اقداماتی هستند که به منظور بهره برداری بهینه از عوامل حو زه آبخیز و یا حفاظت و اصلاح منابع طبیعی اجرا می شوند . چنانچه عملکرد این طرح ها به روش های مناسب و از جنبه های مختلف فنی و مهند سی مورد ارزیابی قرار گیرد، نتایج حاصله می تواند منجر به یافتن علل شکست عملیات پیشنهادی و ارائه راهکارهای مناسب در جهت رفع آنها شود . در این مقاله ارزیابی اقدامات آبخیزداری در قالب احداث بندهای گابیونی و پایه بتونی در حو زه آبخیز بالادست سد برنجستانک ( استان م ازندران ) مورد بررسی قرار گرفت . به منظور بررسی تاثیر سازه های احداث شده بر میزان فرسایش و به دلیل عدم وجود آمار مربوط به ایستگاههای هیدرومتری و رسوب سنجی، از روش تجربی EPM استفاده شده است . با مقایسه 4 پارامتر موجود در روش EPM و همچنین مقایسه میزان ضریب شدت ف رسایش و میزان فرسایش و رسوب حو زه، در دو دوره قبل و بعد از طرح، نشان دهنده کاهش رسوب بعد از اجرای عملیات بوده است . نتایج بدست آمده نشان داد در صورتیکه کلیه سازه های اصلاحی احداث شده در بالادست سد، پر از رسوب شوند، می تواند به میزان %1/8 باعث کنترل رسوبات وارده به مخزن سد برنجستانک گردد .

کلیدواژه ها:

حوزه آبخیز سد برنجستانک ، ارزیابی عملیات آبخیزداری ، روش EPM