برآورد فرسایش و رسوب با استفاده از واسنجی دو روش ژئومرفولوژی و EPM ( مطالعه موردی در حوزه ده بالا یزد )

در تحقیق حاضر، فرسایش و رسوب با دو روش کیفی ( ژئومرفولوژی ) و کمی (EPM) ، برآورد گش ته و نتایج حاصل از آن ها در حوزه ده بالا یزد با آمار رسوب مشاهده شده مورد مقایسه قرار گرفت . ژئومرفولوژی شدت فرسایش را به صورت کیفی ارائه می دهد که عواملی چون فیزیوگرافی، نوع خاک و سنگ، وضعیت پوشش گیاهی و رخساره های ژئومرفولوژی در تعیین شدت فرسایش دخیل هستن د . روش EPM با استفاده از چهار عامل وضعیت فعلی فرسایش، ضریب حساسیت خاک و سنگ به فرسایش، ضریب استفاده از اراضی و شیب، و نیز محاسبه مقدار حمل رسوب بعد از محاسبه ضریب رسوب دهی حوزه، مقدار فرسایش را برای هر حوزه به صورت کمی ارائه می دهد . که برای بالا بردن دقت و همچنین امکان واسنجی بهتر، اجرای مدل کمی EPM ، در سطح واحدهای کاری، نشان دهنده این موضوع بود که به کارگیری روش ژئومرفولوژی به علت دخالت دادن عوامل موثر بیشتری در فرسایش و نیز به کارگیری در محدوده های همگن و مشخص به نام واحدهای کاری که عوامل تاثیرگذار در تخر یب را دخالت می دهند، نتایج بهتری را نسبت به مدل EPM ارائه می دهد . ولی با این وجود، به علت شرایط ویژه منطقه مورد مطالعه ( کوهستانی بودن و دارا بودن شیب زیاد ) ، نتایج با مقدار واقعی رسوب حوزه تفاوت چشمگیری داشت . چنانچه با مقایسه بین نتایج حاصل از روش های فوق ب ا آمار رسوب مشاهده شده، درصد اختلاف بین مقادیر حاصل از روش ژئومرفولوژی با آمار رسوب مشاهده شده %48/96 بوده و این مقدار در مدل EPM ، %77/22 بوده که این اختلاف بسیار زیاد می باشد .

کلیدواژه ها:

فرسایش ، رسوب ، روش ژئومرفولوژی ، روش EPM ، رخساره ، واحدکاری