ضرورت اعمال مدیریت جامع در خردآبخیزها

مدیریت جامعنگر حوزههای آبخیز، مدیریتی هماهنگ و موزون بر سیستمهای فیزیکی، بیولوژیک،اجتماعی و اقتصادی بوده و شرایطی را فراهم میآورد که بحرانهای محیطی و مسائل موجود حوضهها را به حداقل رسانده و جامعه میتواند از سرمایهگذاریهای انجام شده حداکثر بهرهبرداری را بنماید. آبخیزداری نیز که به معنای مدیریت آبخیز میباشد، با نگرش جدید مدیریتی و سیستمی بر حوزههای آبخیز شناخت تمام عوامل مؤثر بر حوضه به منظور مدیریت را امری ضروری میداند.مؤثرترین عوامل سیستم حوزه آبخیز آب، خاک، گیاه و انسان میباشند که این عوامل در یک تقسیمبندی کلی به محیط طبیعی یعنی آب، خاک و گیاه و دیگری محیط انسانی یعنی بهره- برداران تقسیم میشوند. نتیجه این که مدیریت بر آبخیز به معنای اعمال فرآیند رهبری، سازماندهی، برنامهریزی و کنترل بر عملکرد آبخیزنشینان میباشد. به گونهای که بهرهبرداران بتوانند حداکثر برداشت از محیط طبیعی را تحت شرایط حداقل آسیبرسانی به شاخصهای بهینگی پایداری حوضه داشته باشند. نگرش جدید مدیریتی بر حوزههای آبخیز الزامات و تعاریف خاص چهار گام مدیریت از قبیل رهبری، سازماندهی، برنامهریزی و کنترل را ضروری میسازد. در مقاله مورد نظر با تاکید به مطالعه موردی در یکی از حوزههای آبخیز کشور، به اعمال مدیریت جامع در یکی از خرد آبخیزهای موجود، مباحث اثر بخشی این مدیریت جامع در امر تولیدات مختلف (آب، فرسایش، توسعه و . . .) و نهایتا نتیجهگیریهای مربوطه پرداخته خواهد شد.

کلیدواژه ها:

مدیریت جامع ، حوزههای آبخیز ، خرد آبخیزها ، مدیریت حوضهای