ارزیابی شاخص بارش استاندارد در برآورد و مقایسه خشکسالی های ایستگاه های منتخب اقالیم رویشی ایران و توران

خشکسالی، کاهش طبیعی وقوع بارندگی در دوره ای ممتد از زمان است که معمولا یک فصل یا بیشتر طول می کشد واثرات آن هر ساله در اقالیم مختلف خسارت های جبران ناپذیری به جوامع انسانی، حیوانی، گیاهی و محیط زیست وارد می سازد. هدف از این پژوهش برآورد و مقایسه خشکسالی های ایستگاه های منتخب اقالیم رویشی ایران و توران با استفاده از شاخص بارش استاندار است. در این پژوهش شاخصSPIدر مقیاس های زمانی 3 ، 5 ، 8 ماهه با استفاده از داده های ماهانه بارش 5 ایستگاه طی دوره آماری 25 ساله (از سال 1983 تا 2007 ) مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج نشان می دهد: در سال های 2000 و 2001 میلادی در تمام ایستگاه ها شرایط یکسان از نظر خشکسالی حاکم بوده است. در مقیاس 3 ماهه خشکسالی های شدید و بسیار شدید (با مقدار SPI بین 1/9- در ایستگاه ابعلی تا 3/24- در ایستگاه اصفهان) در سال 2000 به وقوع پیوسته است. زیرا مقیاس 3 ماهه نمود بیشتری نسبت به دو مقیاس 5 و 8ماهه در این سال داشت. در سال 2001 خشکسالی های خفیف تا بسیار شدید (با مقدار SPI بین 0/53 - در ایستگاه یزد تا 2- در ایستگاه شهرکرد) در مقیاس 5 ماهه بارز بوده است. فراوانی نسبی وقوع خشکسالی های خفیف (به استثنای شرایط نرمال خشکسالی) در هر سه مقیاس زمانی بیشتر از سایر خشکسالی ها مشاهده می شود.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، SPI ، مقیاس های زمانی ، فراوانی نسبی ، اقالیم رویشی