دانش بومی مدیریت هرز آب ها و بهره برداری از سیلاب در استان هرمزگان

مهارکردن آب های سطحی ازقدیم الایام درایران وبویژه درمناطق خشک معمول و مرسوم بوده است درنوارساحلی استان هرمزگان نیز کمترروستایی را میتوان مشاهده نمود که درآن چندین بندیاتیربند به منظورذخیره کردن آب احداث نشده باشد این تیربندها درکنار مسیر آبراهه های فصلی قراردارند و درصورت پرشدن ازآب ازدوامتیاز بهره مند میگردند اول آنکه خاک کف آنها ازرسوبات حاصلخیز جان میگیرد و دوم آنکه ستونی ازآب به ارتفاع 1-2 متر دردهانه جلویی آن انباشته می شود که بتدریج درخاک کف تیربندها براساس قوه ثقل فرومی رود که دراین صورت نیازی به ابیاری تابستانه نمی باشد این نوع سازه های قدیمی بهره برداری ازسیلاب بدلیل ارزان بودن سهولت و قابلیت اجرای آن درمناطق مختلف بیشترین میزان گسترش و عمومیت درسطح استان را دارد به نوعی که ازغرب تا شرق استان و همچنین درجزایر به وفور مشاهده و کماکان مورد بهره برداری قرار میگیرند وجود نخلستانهای بلند و برافراشته دیم با قدمت زیاد درمجاورت اغلب روستاهای استان بعنوان سمبل کشاورزی سنتی توسط این گونه سازه ها نمایان می باشد تیربندها نوعی بندهای خاکی محسوب می شوند که اغلب به شکل مربع ومستطیل بسته به معبری جهت ورودسیلاب و سرریزی جهت تخلیه سیلاب مازاد ساخته می شود باتوجه به پژوهش صورت گرفته دانش بومی و سازه هایی که توسط مردم بومی هرمنطقه ساخته شده است میتواند الگویی مناسب برای کارشناسان اجرایی باشد

کلیدواژه ها:

آبخیزداری ، استان هرمزگان ، دانش بومی ، مدیریت هرزآب