بررسی قابلیت مدل نیمه توزیعی ARCSWAT و برنامه GIS در تهیه نقشه CN حوزه آبخیز نوده

شبیه سازی بارش-رواناب یکی از موارد کلیدی در علوم هیدرولوژی و مدیریت محیط زیست به شمار می رود. مدل های هیدرولوژیکی به منظور شبیه سازی فرآیند بارش-رواناب و تحلیل جریان رودخانه توسعه یافته اند. هدف از مطالعه حاضر شبیه سازی رواناب و تهیه نقشه شماره منحنی حوزه آبخیز نوده استان گلستان می باشد. در این راستا از مدل نیمه توزیعی- فیزیکی ARCSWAT در محیط GIS بهره گرفته شده است. در ابتدا مدل برای دوره چهار ساله 2004-2001 اجرا گردید و سپس برای بررسی دقت مدل، شبیه سازی در طی دوره صحت سنجی 2006-2005 انجام گرفت. درنهایت با استخراج شماره منحنی هر یک از زیر حوضه ها، نقشه شماره منحنی رواناب حوضه در شرایط رطوبتی متوسط (II) تعیین گردید. ارزیابی دقت مدل با استفاده از شاخص های آماری ضریب تعیین (R2)، ضریب ناش-ساتکلیف (ENS) و ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) نشان دهنده دقت بالای مدل در شبیه سازی حوضه در طی هر دو دوره واسنجی و صحت سنجی دارد. نتایج نشان می دهد که بیشترین و کمترین شماره منحنی رواناب حوضه در شرایط رطوبتی متوسط به ترتیب 84 و 5/73 می باشد. همچنین میانگین وزنی شماره منحنی حوضه 62/77 به دست آمد. با توجه به شماره منحنی بالای حوضه که دلیلی بر نفوذناپذیری کم خاک می باشد اقدامات لازم به منظور جلوگیری از هدر رفت آب و افزایش نفوذپذیری آب در حوضه موردمطالعه ضروری می باشد.

کلیدواژه ها:

واسنجی ، صحت سنجی ، شماره منحنی ، حوزه نوده ، ARCSWAT