قابلیت GIS و RS در استخراج پارامترهای مهم حوضه آبخیزمطالعه موردی: حوضه آبخیز عسگرخانلو

خصوصیات فیزیوگرافی نه تنها به طور مستقیم بر مشخصات هیدرولوژیکی حوضه آبخیز، نظیر دبی سالیانه، حجم سیلاب، شدت فرسایش خاک و رسوب تولیدی اثر می گذارد بلکه به طور غیرمستقیم بر آب وهوا، وضعیت اکولوژی و پوشش گیاهی حوضه آبخیز نیز اثر دارند. استخراج خصوصیات فیزیوگرافی به روش های دستی و با کمک ابزارهای محاسباتی متداول رایانه ای همواره زمان بر و پرهزینه می باشد. در سال های اخیر، همراه شدن نرم افزار ArcMap با ابزار هیدرولوژی، همچنین استفاده از داده های سنجش ازدوری و مدل رقومی ارتفاع راداری در زمینه هیدرولوژی، بر سرعت و دقت مطالعات افزوده است. بر همین مبنا، هدف تحقیق حاضر استخراج برخی از پارامترهای مهم حوضه آبخیز عسگرخانلو با استفاده از ابزار Hydrology نرم افزار ArcMap و داده مدل رقومی ارتفاع سنجنده Aster می باشد. برای این منظور، با استفاده از لایه های جهت جریان و جریان تجمعی، آبراهه حوضه آبخیز مورد مطاالعه استخراج گردید و در مرحله بعد آبراهه هر یک از زیرحوضه های منطقه مورد مطالعه رتبه بندی شد. در نهایت سایر پارامترهای مورد نیاز از قبیل ضریب گراویلیوس، مرکز ثقل حوضه، مساحت، محیط، طول آبراهه های اصلی و شیب متوسط برای هر یک از زیرحوضه ها محاسبه گردید. لذا، پیشنهاد می شود که جهت مطالعه و دست یابی به اطلاعات فیزیوگرافی حوضه های آبخیز با سرعت بیش تر و هزینه پایین تر، به جای استفاده از روش های سنتی و دستی از نرم-افزار ArcMap استفاده شود.

کلیدواژه ها:

حوضه آبخیز ، GIS ، ArcMap ، Hydrology ، سنجش ازدور (RS) ، مدل رقومی ارتفاع (DEM)