بررسی تاثیرات پدیده خشکسالی بر تالابها با تاکید بر تالاب های استان خوزستان

در دهه های اخیر از میان حوادث طبیعی که بشر را تحت تاثیر قرار داده است، فراوانی خشکسالی بیش از سایر حوادث می باشد. بطوری که تعداد کل آسیب دیدگان از خشکسالی سال های 1966 تا 1988 بالغ بر 1/5میلیارد نفر بوده که 52 % از آسیب دیدگان از بلایای طبیعی را تشکیل میدهد. امروزه یک سوم از جمعیت جهان از نظر آبی در مضیقه هستند و تا سال 2025 ، از هر سه نفر انسانی که در این کره خاکی زندگی میکنند، دو نفر با کمبود آب مواجه خواهند بود. استان خوزستان با مساحت 6/465 میلیون هکتار در جنوب غربی ایران واقع شده و نسبت مساحت آن به مساحت کل کشور 4 درصد میباشد . این استان با میزان بارندگی 255 میلی متر در سال و میزان تبخیر 2044 میلیمتر در سال جزء مناطق گرم ایران محسوب می شود. تالاب ها و رودخانه های تحت تاثیر صدمات پدیده خشکسالی قرار گرفته و در طی خشکسالی اخیر سال آبی 87-86 و به دنبال خشکسالی اواخر دهه هفتاد با توجه به نوسانات منفی در میزان بارش خسارات زیادی را متحمل شده اند. برای بررسی موضوع ضمن اخذ داده های آماری و وضعیت اقلیمی استان از یک طرف و وضعیت تالابها از نظر مساحت و کمیت آب از سمت دیگر و انجام بازدیدهای میدانی از تالابهای استان خوزستان، تغییرات حاصله از پدیده خشکسالی مشاهده گردیدند و سپس با استفاده از نتایج مطالعات کتابخانه ای و تاثیرات بوجود آمده در اثر پدیده فوق در سایر کشورهای جهان ضمن تحلیل شرایط به بررسی تاثیرات پدیده خشکسالی بر تالابها ، با تاکید بر تالابهای استان خوزستان پرداخته شد. نتایج بررسیها حاکی از تغییرات عمده در مساحت و سطح پوششی تالابها از یک سو و تغییرات کیفی از سوی دیگر داشت که عملا عمده کاربریهای تالابها را برای زیستمندان و بهره وران تالاب با مشکل مواجه ساخته است، در ادامه مهمترین راهکارهای مدیریت تالابها ارائه گردیدند که مهمترین آنها شامل استفاده از روش های نوین آبیاری برای مقابله با اثرات خشکسالی و درپی آن جلوگیری از تخریب تالاب ها، محاسبه و تخصیص حق آبه زیست محیطی تالابها، راه اندازی پایگاه ملی مدیریت خشکسالی، طراحی شبکه پایش خشکسالی، اطلاع رسانی عمومی ب هصورت نقشه از طریق وب سایت و وسایل ارتباط جمعی می باشند.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، تالاب ، مدیریت ، خوزستان ، محیط زیست