مطالعه و تجزیه و تحلیل اثرات خشکسالی بر کمیت وکیفیت منابع آب شور و ارائه راهکارهای عملی مقابله با آن

خشکسالی یکی از پدیده های آب و هـوایی و از جملـه رخـدادهای مـصیبت بـاری اسـت کـه همـواره خسارتهای زیادی به جوامع انسانی وارد می سازد . به طور کلی خشکسالی در همه رژیم های آب و هوایی کشور با شدت و ضعف مختلف روی می دهد . در این مطالعه متد اولترین و مشهورترین شاخص هایی که به کمک آن می توان خشکسالی و شدت آن را به صورت کمی نشان داد در طی یک دوره آماری 30 ساله منتهی به سال آبی 1380-81 بـرای کـل زیرحوضـه های ایران ارائه شده است . در این راستا بر اساس آنالیز آمار بارش به روش شاخص ها، وضعیت خشکسالی هو اشناسی از حیث شدت، بزرگی، تداوم و وسعت در هر کدام از حوضه های فرعـی کـشور مـشخص گردیـده اسـت . تحلیـل خشکـسالی هواشناسی با استفاده از شاخص های دهکها ) (Deciles ، شاخص معیار بارندگی سالانه (SIAP) ، شاخص بارندگی استاندارد (SPI) و همچنین روش استفاده از میانگین متحرک با ترم لغـزش 3 ، 5 و 7 سـاله صـورت پذیرفتـه کـه شاخص دهکها (Deciles) به عنوان بهترین شاخص تعیین شده و نتـایج کامـل تحلیـل خشکـسالی بـه روش ایـن شاخص در تحقیق حاضر آمده است . در ادامه نیز با انتخاب مناسبترین توزیع آماری، احتمـال وقـوع خشکـسالی هواشناسی بـا شـدتهای مختلـف محاسـبه شـده اسـت . در مرحلـه بعـد، وضـعیت خشکـسالی هیـدرولوژیکی در زیرحوضه های سی گانه کشور در طی دوره آماری مذکور به منظور تلفیق با نتایج بدست آمده در بخش پیـشین با استفاده از شاخص درصد نرخ کاهش آبدهی مورد بررسی قرار گرفته است . در انتهای این تحقیق با توجه به نتایج حاصل از خشکسالی هواشناسی و هیـدرولوژیکی ، ابتـدا خشکـسالی هیدروکلیماتولوژی مورد تحلیل قرار گرفت . سپس با روی هم گذاری نتـایج خشکـسالی هیـدروکلیماتولوژی و حساسیت منابع آب، نقشه های بحران به منظور تعیین پیامدهای احتمالی اثرات توامـان خشکـسالی هواشناسـی و هیدرولوژی بر منابع آب، ارائه و در نهایت راهکارهای مقابله با خشکسالی در راستای تخفیف اثرات وقوع آن بـر کمیت و کیفیت منابع ارائه شده است .

کلیدواژه ها:

خشکسالی هواشناسی ، خشکسالی هیدرولوژیکی ، هیدروکلیماتولوژی ، حـساسیت ، مـدیریت بحران ، مدیریت ریسک