برآورد آماری حداکثر بارش محتمل ٢٤ ساعته براساس تصحیح ضریب فراوانی هرشفیلد (مطالعه موردی حوضه آبریز نیشابور)

انتخاب سیل مناسب یکی از مشکلات عمده در طراحی پروژه های آبی است. از آنجایی که مقدار آن با معیارهای اقتصادی، تلفات انسانی و عوامل هیدرولوژیکی ارزیابی می شود. همواره این سوال مطرح است که آیا حداکثر سیل در سدهای ما بیش از حد برآورد نشده؟ آنچه که مسلم است حداکثر سیل محتمل (PMF) در نتیجه حداکثر بارش محتمل (PMP)به وجود می آید. حداکثر بارش محتمل برابر بیشترین ارتفاع بارندگی است که از دیدگاه نظری درمدت معینی امکان وقوع دارد. حداکثر بارش محتمل در ایران و سایر نقاط معمولاً توسط رابطه هرشفیلد محاسبه می شود، که در آن ضریب فراوانی مقدار ثابت ۱۵ در نظر گرفته شده است . از آنجایی که این ضریب ممکن است برای تمام ایستگاه ها در شرایط اقلیمی مختلف صادق نباشد، در این مقاله ضریب فراوانی در حوضه نیشابور بر اساس داده های حداکثر بارندگی یک روزه، در ۱۳ ایستگاه باران سنجی برابر 5/3 بدست آمد . سپس حداکثر بارش محتمل ۲۴ ساعته در ایستگاه های حوضه محاسبه و مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که مقادیر آن از ۷۰ تا ۱۵۰ میلیمتر در سطح حوضه تغییر میکند. همچنین منحنی های هم مقدار حداکثر بارش محتمل ۲۴ ساعته حوضه جهت نشان دادن توزیع مکانی آن ترسیم شده است و با اطمینان می توان از مقادیر آن در طراحی پروژه های آبی استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

حداکثر بارش محتمل ، حداکثر سیل محتمل ، ضریب فراوانی