کاربرد روش PSBI جهت تحلیل فراوانی منطقه ای سیلاب در حوزه های آبخیز استان مازندران

روش های تحلیل منطقه ای طیف گسترده ای از مطالعات هیدرولوژیکی است، که جهت رفع مشکل حوزه های بدون آمار و برآورد منطقه ای متغیرهای هیدرولوژیکی در نقاط بدون داده توسعه یافته اند. کاربرد روش درون یابی بر پایه ی فضای فیزیوگرافی (PSBI)،در بسیاری از جنبه های هیدرولوژیکی بسیار نوپا است. در این مطالعه اطلاعات هیدرولوژیکی، اقلیمی و فیزیوگرافی 38 حوزه آبخیز اس تان مازندران تهیه گردید و از روش PSBI جهت برآوردهای منطقه ای سیلاب براساس دوره های بازگشت 50،20،10 و 100 سال استفاده شد. طراحی فضای فیزیوگرافی با استفاده از متغیرهای ژئومورفوکلیماتیک مؤثر بر سیلاب و روش تجزیه مؤلفه های اصلی انجام شد. در تمام دورههای بازگشت مدل نمائی، بعنوان بهترین مدل نیم تغییرنما انتخاب گردید و از روش های درون یابی کریجینگ معمولی، کریجینگ ساده و IDW جهت برآوردهای منطقه ای استفاده شد. ارزیابی عملکرد برآوردهای منطقه ای با استفاده از روش ارزیابی متقابل جک نایف و پنج شاخص آماری BIAS،RMSEr ،RMSE ،BIASr و NASH انجام شد. براساس نتایج بدست آمده، عملکرد شاخص های ارزیابی در تمامی دوره های بازگشت رضایت بخش برآورد گردید که نشان دهنده ی پیش بینی های دقیق و قابل قبول سیلاب در حوزه های بدون آمار می باشد. بر همین اساس روش کریجینگ معمولی بهترین عملکرد را نسبت به روش کریجینگ ساده و IDW ارائه میدهد و کیفیت برآوردهای منطقه ای با افزایش دوره بازگشت براساس نتایج دو شاخص BIASr و RMSEr بهبود مییابد. این نتایج نشان داد کاربرد روش PSBI رویکردی مؤثر و کارآمد جهت تحلیل فراوانی منطقه ای سیلاب است.

کلیدواژه ها:

تحلیل منطقه ای ، فضای فیزیوگرافی ، تجزیه مؤلفه های اصلی ، کریجینگ ، IDW ، استان مازندران