غلامرضا رخشنده رو - استادیار بخش مهندسی راه و ساختمان دانشکده مهندسی-دانشگاه شیراز
حسین دانشمند - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش مهندسی راه و ساختمان دانشکده مهندسی دانشگ

سرریزها یکی از سازه های کنترل کنندة جریان می باشند که عموما بر روی کانالهای روباز نصب می شوند . از آنجا که در دبی های کم خصوصیاتی از سیال نظیر لزجت و کشش سطحی نیز در هیدرولیک سرریز مؤثر خواهند بود، بایستی این تاثیرات در معادله عمومی سرریز، مخصوصأ برای اندازه گیری دبی های پایین منظور گردد.با استفاده از آنالیز ابعادی این نتیجه بدست آمد که ضریب تصحیح سرریز علاوه بر هندسه آن تابعی از اعداد رینولدز ووبر نیز می باشد . دراین مقاله دبی عبوری برای ارتفاع های مختلف آب، اندازه گیری گردید و برای محدوده زیاد دبی معادله سرریز کالیبره گردید . دبی اندازه گیری شده در محدوده کم با دبی بدست آمده از معادله کالیبره شده تفاوت داشت .لذا معادله کالیبره شده، با اعمال ضریب K1 (نسبت دبی اندازه گیری شده به دبی محاسبه شده) تصحیح گردید . آزمایشات بکمک سرریز لبه تیز سهمی شکل به معادله y = 0.35x2 نشان داد که برای ارتفاع های آب کمتر از حدود 7 cm بایستی اثرات لزجت و کشش سطحی را منظور نمود . بطورکلی بررسی نتایج نشان داد که بعلت اثرات لزجت وکشش سطحی معادله کالیبره شده در دبی های زیاد بایستی برای اندازه گیری دبی های کم تصحیح شود.

سرریزلبه تیز، لزجت، کشش سطحی، دبی، آنالیز ابعادی