فرهاد بیات - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زراعت- اکولوژی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
میثم طاهری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زراعت- اکولوژی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
حسین مقدم - استادیار و عضو هیئت علمی گروه زراعت- اکولوژی، دانشکده زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

رشد بالای جمعیت و متعاقب آن افزایش تقاضا برای منابع و از سویی دیگر تخریب و آلودگی منابع خاک و آب بوم نظام های زراعی و غیر زراعی و همچنین افزایش گ رمای جهانی، چالش بزرگی را برای نسل های آینده ایجاد می کند. از اینرو در استفاده از منابعی مثل خاک بایستی از طبیعت الگوبرداری نمود تا علاوه بر افزایش عملکرد، ثبات تولید در دراز مدت، برای تأمین غذای جمعیت در حال رشد وجود داشته باشد. خاک از سه بخش موجودات زنده، بخش فیزیکی و شیمیایی تشکیل شده است که این موجودات زنده زنجیره غذایی را تشکیل می دهند و به دنبال آن شبکه غذایی خاک را به وجود می آورند. موجودات زنده نقش مؤثری در پویایی و حاصلخیزی خاک به عهده دارند. پوشش گیاهی زنده اولین سطح تغذیه ای زنجیره ها و شبکه غذایی خاک می باشد که انرژی خورشید را دریافت کرده و به سطوح بعدی تغذیه منتقل می کند و در نتیجه وجود پوشش زنده در خاک موجودیت شبکه غذایی خاک را تضمین می کند. گیاه پوششی به منظور جلوگیری از فرسایش خاک کاشته می شود. این گیاه اهداف دیگری مانند بهبود ماده آلی خاک، حفظ رطوبت خاک، افزایش نیتروژن قابل دسترس، جذب مواد غذایی باقی مانده از زراعت قبلی، کاهش رشد علف های هرز و جذب حشرات مفید را نیز تأمین می کند. بدین منظور نیامداران علوفه ای مانند یونجه، شبدر و ماشک و از گندمیان، چاودار گیاهان پوششی مطولبی به شمار می روند. گیاهان پوششی اثرات مستقیم مثبت روی ساختار خاک، ماده آلی خاک، کیفیت محیط و مدیریت آفت دارند و اثرات غیر مستقیم آنها بر تعادل اسیدیته، حیات خاک و چرخه عناصر از طریق افزایش مواد آلی می باشد و از طریق کیفیت خاک موجب کاهش رواناب، فرسایش و آبشویی نیتروژن می شوند. و همچنین از راه بهبود ساختار خاک باعث بهبود نفوذ آب، تهویه و دانه بندی خاک می شوند و نیز نماتد، پاتوژن و علف هرز را به وسیله بهبود مدیریت آفت سرکوب می کنند. در کل، وجود پوشش سبز مناسب روی خاک و مدیریت مطلوب آن موجب افزایش عملکرد م حصول بعدی در تناوب زراعی می شود.

گیاهان پوششی، کشاورزی پایدار، ثبات خاک، تولید پایدار، رشد جمعیت