فاطمه امینی - گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
محمد خانجانی - گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
قاسم اسدیان - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، ایران

مفهوم پایداری در دهه 1970 میلادی، نتیجه آگاهی بشر نسبت به مسائل محیط زیست و مشکلات فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی می باشد و یکی از مهمترین اهداف توسعه پایدار، حفظ طبیعت و اصلاح نگاه به آن است. فضای سبز و محیط زیست شهری از عوامل اساسی پایداری حیات به شمار می آیند. گسترش شهرنشینی و افزایش آلودگی هوا، نیاز به افزایش سطح فضای سبز را ایجاب می کند. امروزه مفهوم شهر بدون فضای سبز غیرقابل تصور است و اهمیت فضاهای سبز شهری تا حدی است که امروزه وجود این کاربری به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع به حساب می آید. بنابراین فضای سبز یک جزء ضروری از پیکره شهر و نماد سلامت و بهداشت محیط است، اما وقوع پدیده گردوغبار در سال های اخیر زمینه را برای افزایش گردوغبار فراهم کرده است و این وضعیت موجب کاهش دریافت تشعشعات خورشیدی توسط گیاهان می شود. وجود گردوخاک هم تأثیرات ثانویه ای بهمراه دارد و باعث تشدید نقصان رشد می شود. کاهش تبادل روزنه ای و افزایش دمای درونی برگ ها و کاهش گذر ن ور به سمت برگ ها، حل شدنی جزیی املاح نشت کرده روی برگ و ایجاد برگ سوزی موضعی بویژه در محل روزنه های برگ، افزایش هجوم کنه تارتن بدلیل نشست گردوخاک روی تارهای تنیده شده بوسیله آفت روی سطح برگ و پوشیده شدن محل اختفا و زاد و ولد آن با گردوخاک همگی در زمره تأثیرات ثانویه می باشند. در سال های اخیر ریزگردها به یک معضل زیست محیطی برای شهرهای غربی کشور تبدیل شده است. آنچه که در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است، رویکرد پایدار نسبت به مسائل محیطی و مروری کلی بر اثرات این پدیده در جوامع است. به همین دلیل در سال های 1391-1392 از 3 سایت در استان همدان نمونه برداری شد. در هر سایت نمونه ها معمولاً از ارتفاع 1/5 تا 2 متری از اندام های هوایی نظیر برگ، ساقه و جوانه درختان و درختچه ها تهیه شد. سپس در آزمایشگاه، کنه ها با روش تکاندن استخراج شدند. تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار SPSS نشان داد اختلاف معنی داری بین تعداد کنه ها در فصل تابستان نسبت به فصول بهار و پائیز وجود داشته است.

محیط زیست، پایداری، شهر، ریزگرد، کنه، همدان