جلیل هلالی - دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
سیده مریم محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
احمد یاری - کارشناس پایش محیط زیست استان همدان

گردوغبار (Dust Storm) به عنوان یکی از پدیده های مضر اقلیمی ، موجب خسارت به جوامع شهری، محیط زیست، کشاورزی و سایر بخش ها می گردد. در این پژوهش سعی شده است تأثیر عوامل اقلیمی بر فراوانی تعداد روزهای گردوغبار در گستره ایران از دیدگاه اقلیمی و کشوری و با استفاده از معادلات رگرسیونی یک متغیره و چندمتغیره مورد تحلیل و ارزیابی قرارگیرد. به این منظور، تعداد 49 ایستگاه همدید انتخاب گردید. سپس بر مبنای ضریب تعیین معادله ای که بالاترین مقدار این ضریب را داشت به عنوان مدل برتر ا نتخاب گردید و در ادامه جهت مقایسه دقت مدلهای رگرسیونی حاصله از آماره RMSE استفاده گردید. بررسی رابطه رگرسیونی تک متغیره و چند متغیره نشان داد در صورتی که مطالعه این پدیده در قالب طبقه بندی اقلیمی صورت گ یرد نتایج قابل قبول تری نسبت به دیدگاه کشوری به دست خواهد داد. این امر از آنجایی ناشی می شود که وقوع پدیده گردوغبار عمدتاً تحت تأثیر عوامل اقلیمی است. از طرف دیگر چون عوامل اقلیمی متعددی بر میزان گردوغبار تأثیر دارند بررسی تأثیر این عوامل بر میزان گردوغبار در حالت چند متغیره دقیق تر خواهد بود. نتایج این مطالعه بر مبنای ضریب تعیین و همچنین آماره RMSE نیز این امر را اثبات نمود که معادلات سه متغیره برآورد بهتری از پدیده گردوغبار نسبت به معادلات تک متغیره و دومتغیره خواهد داشت.

گردوغبار، ایران، روش اقلیمی، روش کشوری، دومارتن