علی چراغی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
امین فرنیا - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
احمدعلی محمدی - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه

به منظور بررسی پاسخ ارقام مختلف پائیزه کلزا به تنش خشکی، آزمایشی با استفاده از طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در شهرستان کنگاور از توابع استان کرمانشاه در سال زراعی 93-91 انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از تنش خشکی به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل آبیاری معمول (شاهد) یا آبیاری پس از 80 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A، و قطع آبیاری (اعمال تنش) در ابتدای مرحله گلدهی و 10 رقم پائیزه کلزا شامل کرج 1، کرج 2، کرج 3، زرفام، اپرا، لیکورد، اواپی، طلایه، مدنا و L73 به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که قطع آبیاری (تنش خشکی) از مرحله گلدهی به بعد، به طور معنی داری صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت را کاهش داد ولی بر ارتفاع بوته و درصد روغن بی تأثیر بود. اثرات رقم بر همه صفات معنی دار شد. در شرایط آبیاری نرمال رقم کرج 3 با 5681 کیلوگرم بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داد و ارقام کرج 1(5419 کیلوگرم)، L73 (5410 کیلوگرم) و زرفام (5364 کیلوگرم) پس از کرج 3 دارای عملکرد بالایی بودند. در شرایط تنش خشکی رقم زرفام (4025 کیلوگرم) بیشترین عملکرد دانه داشت.

کلزا، تنش خشکی، عملکرد دانه، اجزای عملکرد