جواد آینه چی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز
امیررضا دستگیری - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی
فرزانه سیمیاری - کارشناس ارشد شیمی و محیط زیست
نرگس اخلاقی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت نساجی - دانشگاه صنعتی امیرکبیر

بررسی های بعمل آمده نشان می دهد که عمده ترین عامل هدر رفت آب در آبیاری قطره ای ، انسداد و گرفتگی قطره چکانهاست . و از آنجائی که ایران در منطقه ای خشک و با نزولات جوی کم واقع شده جلوگیری از این هدر رفت بر عهده ما کارشناسان این رشته می باشد . ما در این مقاله راهکارهای مدیریتی را درجهت جلوگیری از هدر رفت آب در آبیاری قطره ای مورد بحث و مطالعه قرار می دهیم . اصلی ترین عامل در هدر رفت آب در آبیاری قطره ای گرفتگی قطره چکانها می باشد . که روشهای کنترل و مبارزه با این گرفتگی ها ( اعم از فیزیکی ، شیمیایی و بیولو ژیکی ) ارائه گردیده است . با توجه به اینکه آبیاری قطره ای روش گران و پر هزینه ای است طول عمر این سیستم می بایست هر چه بیشتر باشد تا منافع حاصله از آن جبران هزینه ها را بنماید و همچنین به علت کمبود آب در کشور ما ، مسئله استفاده بهینه از منابع موجود امری اجتناب نا پذیر است . لذا چنانچه قطره چکانها در سالهای اولیه کار سیستم انسداد پیدا کنند تعویض یا تغییر آنها نه تنها هزینه ای است که بر دوش زارع خواهد بود بلکه ممکن است توزیع نامناسب آب ، کاهش محصول را نیز بدنبال داشته باشد و مهمتر از این مباحث در دید کلان باعث هدر رفت مایعی باشد که به گفته دانشمندان عامل اصلی جنگهای صده های آتی خواهد بود . لذا روش آبیاری قطره ای که در آن آب می تواند فقط به میزان نیاز آبی گیاه در اختیار گیاه قرار گیرد و رفع مشکلات احتمالی در اجرا این روش که سبب عدم بهره برداری بهینه از این روش می شود می تواند گامی بسیار موثر در مدیریت مصرف آب در سیستمهای آبرسانی و علی الخصوص در مناطق خشک مانند ایران باشد .

آبیاری قطره ای ، انسداد ، قطره چکان ، عوامل فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی