یوسف رحیمی - دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست, .دانشگاه تهران
زهرا قوی پنجه - کارشناس بهداشت محیط, کارشناس آزمایشگاه شرکت آب و فاضلاب آذربایجان غربی

تصفیه خانه آب ارومیه در سال 1341 با ظرفیت اسمی m3/d 18،000به بهره برداری رسید ولی با توجه به رشد جمعیت و افزایش مصرف آب طی دو مرحله توسعه دبی آن به m3/d 30،000افزایش یافته است و طی آخرین مرحله توسعه دبی آن به m3/d 38،880(lit/sec 450 (افزایش یافت.منبع تامین آب رودخانه شهرچایی می باشد که آب از طریق آبگیر احداثی بر روی رودخانه بصورت ثقلی با یک کانال به تصفیه خانه انتقال داده می شود, واحدهای فرایند تصفیه شامل: آشغالگیر دهانه گشاد دستی,حوضچه دانه گیر,5 واحد اکسیلاتور,8 واحد صافی شنی تند ثقلی,7 واحد صافی شنی تند تحت فشار و سیستم کلرزنی گازی می باشد. یکی از مشکلات اصلی تصفیه خانه بروز اختلال در سیستم در مواقع سیلابی بدلیل بالا رفتن بیش از حد کدورت آب رودخانه می باشد(در این مواقع تولید لجن فوق العاده افزایش پیدا کرده و آب با کدورت بسیار بالا به فیلترها وارد شده یطوریکه زمان کارکرد فیلترها فوق العاده کاهش پیدا نموده و میزان آب لازم برای شستشوی آنها از میزان آب تصفیه شده بیشتر می گردد و در نتیجه منجر به تعطیلی و یا کاهش چشمگیر ظرفیت پذیرش تصفیه خانه می گردد) بطوریکه طی سال 1382, 19 روز تصفیه خانه از مدار خارج و 57 روز تصفیه خانه با ظرفیت پایینتر از ظرفیت آن در شرایط عادی بهره برداری شده است و فقط در بهار 1383 این مقدار به ترتیب برابر 6 و 18روز بوده است و باعث بروز مشکلات کم آبی و قطعی آب در مناطق وسیعی از شهر می گردد. لذا برای حل این مشکل ایجاد یک واحد پیش تصفیه ضروری می باشد که در این راستا قابلیت ته نشینی ساده در کاهش کدورت آب ورودی مورد ارزیابی قرار می گیرد بدین منظور نمونه برداریهای متعددی در مواقع سیلابی از آب خام برداشت و در ستون ته نشینی مورد آزمایش قرار گرفتند نتایج حاکی از آن است که در شرایط کدورت بالا راندمان حذف بعنوان مثال در90 دقیقه زمان ماند 74/79% بدست می آید. به منظور حذف 75% TSS ورودی بار سطحی برابرm3/m2.dayر 35 و زمان ماند 87 دقیقه حاصل می شود که با منظور نمودن فاکتور 0.7برای SOR و 1.5 برای زمان ماند یک واحد ته نشینی به ابعاد 26×65 متر بصورت کنارگذر(off line) در محل آبگیر طراحی می شود.

تصفیه خانه آب ، ستون ته نشینی ، بارسطحی ، زمان ماند ، جامدات معلق