افشین تکدستان - عضو هیئت علمی دانشگاه جندی شاپور اهواز – گروه مهندسی بهداشت محیط زیس
اکبر باغوند - عضو هیئت علمی دانشگاه تهران – دانشکده محیط زیست گروه مهندسی محیط زیس
طیبه رئیسی - دانشجوی کارشناسی مهندسی بهداشت محیط دانشگاه جندی شاپور اهواز

سیستم های تصفیه طبیعی فاضلاب را می توان به دو دسته تقسیم بندی نمود ، سیتم های خـاکی و سیـستم هـای آبی . سیستم های خاکی یا تصفیه فاضلاب توسط زمین به کاربرد کنترل شده مواد زائد روی سطح زمین جهـت حـصول درجه خاصی از تصفیه از طریق فرایندهای فیزیکی ،شیمیایی و زیستی در مـاتریس آب -خـاک – گیـاه اطـلاق میـشود . سیستم تصفیه زمینی فاضلاب در مقایسه با سیستم های متداول تصفیه فاضلاب ن ظیر لجن فعـال و صـافی چکنـده . بـه انرژی کمتری نیاز دارد وجود آلاینده های مختلف فیزیکی ،شیمیایی وبیولوژیکی موجود در فاضلاب ازقبیل مواد آلی و معدنی سمی و پاتوژنها میتوان باعث آلودگی آب و خاک شود بنابراین دفع پساب در خاک بایستی طبق استاندارد محیط زیست صـورت گیـر د . اهداف اصلی کاربرد زمینی فاضلاب تصفیه بیشتر پساب ،تغذیه مجدد آبهای زیرزمینی و تهیه مواد مغذی برای محصولات کشاورزی میباشد که در طی تصفیه زمینی پساب های فاضلاب آلاینده هـای فیزیکـی، شـیمیایی و بیولـوژیکی فاضـلاب توسط فرایندهای فیزیکی ( ته نشینی و فیلتراسیون ) ، شیمیایی ( جذب سطحی ، تبادل یونی ، اکسیداسیون و ترسیب ) و بیولوژیکی ( تجزیه بیولوژیکی ، تغیر وتبدیل میکروبی و جذب توسط گیاه ) حذف میشوند . سیتم هـای تـصفیه زمینـی فاضلاب قادر به حذف جامدات معلق ، مواد مغذی ( نیتروژن و فسفر ) ،فلزات سنگین ،مواد آلی سـمی ، BOD و عوامـل بیماریزا و انگل ها می باشد . چهار نوع سیستم تصفیه زمینی فاضلاب وجود دارد که شامل سیستم آبیاری کند (-SlowRate Irrigation System)،، سیـستم جریـان روزمینـی (Over Land Flow System)، سیـستم نفـوذ سریع (Infiltration Land System Rapid) و سیستم آبیاری قطـره ای زیـر سـطحی (Subsurface DripIrrigation System ) می باشد . مقایسه فرایندهای مختلف تصفیه زمینی فاضلاب برای کاربردهای گوناگون بستگی به نرخ بارگذاری سالانه فاضلاب ، حداقل تصفیه مورد نیاز فاضلاب ، نیاز به گیاه و همچنین خصوصیات مکان یابی از نظر شیب ، نفوذپذیری خاک ، فاصله سطح آب زیرزمینی و محدودیت های اقلیمی دارد . هدف از ارائـه ایـن مقالـه مکانیـسم های مختلف تصفیه فاضلاب توسط خاک ، روشهای مختلف تصفیه زمینی فاضلاب درجه تصفیه هریک از روشها به همراه پارامترهای طراحی تصفیه زمینی فاضلاب می باشد .

آلاینده های فاضلاب ،تصفیه زمینی فاضلاب ،مکانیسم تصفیه خاک