یدالله نیک رو
علی صدوق نیری
وحید یاوری
ابراهیم رجب زاده

تحقیق حاضر، در بهار 1385، به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین (Cd, Pb, Cu, Co, Ni) در بافت عضله ماهی صبور (Tenualosa ilisha) رودخانه کارون در منطقه اروند و حفّار واقع در شهر آبادان و خرمشهر، انجام گرفت. بافت عضله 33 نمونه که به طور تصادفی صید شده بودند پس از انجام زیست سنجی، تفکیک شد. برای استخراج فلزات از این بافت از روش هضم شیمیایی استفاده گردید و غلظت فلزات مورد نظر توسط دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی (AAS) تعیین گردید. میانگین نتایج حاصل مقادیر 0/034 ±0/119 ، 0/027±1/013، 0/823±0/309، 0/330±0/867 و 2/701±4/004 بر حسب ppm وزن خشک به ترتیب برای غلظت فلزات کادمیوم، سرب، مس، کبالت و نیکل در بافت عضله را نشان داد که با استفاده از آزمون t، با استانداردهای جهانی نظیر: سازمان بهداشت جهانی (WHO)، وزارت کشاورزی-شیلات و غذای انگلستان (UKMAFF) و انجمن بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا (NHMRC) مقایسه و بالا بودن غلظت عنصر کادمیوم در عضله در مقایسه با استاندارد NHMRC نتیجه گیری شد . نتایج حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، حاکی از وجود رابطه خطی مثبت بین میزان تجمع فلزات کادمیوم، کبالت و نیکل در سطح 0/50 = α با عوامل طول استاندارد و وزن کل میباشد. در صورتیکه بین میزان تجمع فلز سرب با عوامل طول استاندارد (0/456=P-Value) و وزن کل (0/520=P-Value) و فلز مس با عوامل طول استاندارد (0/179=P-Value) و وزن کل (0/373=P-Value) رابطه معنی‌داری وجود ندارد.

فلزات سنگین، ماهی صبور، Tenualosa ilisha، عضله، رودخانه کارون