عبدالرضا کرباسی - دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
افسانه شهبازی - دانشجوی دکتری علوم محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

در این مطالعه به منظور بررسی کیفیت آب رودخانه‌های استان گیلان، در 25 ایستگاه هیدرومتری از رودخانه‌های این استان، 9 پارامتر کیفی آب از لحاظ مصارف کشاورزی، اندازه گیری شد. سپس ماتریسی با ابعاد 9×25 تشکیل و با تکنیک‌های آماری چند متغیره، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور تعیین مهمترین پارامترهای کیفی آب، از تحلیل عاملی و برای تعیین رسته‌های همگن پارامترهای کیفی، از تحلیل خوشه‌ای استفاده شد. همچنین برای بررسی روابط آنها، همبستگی داده‌ها مطالعه شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد پارامترهای کلر و هدایت الکتریکی با توجیه مجموع 87/7درصد واریانس با بار عاملی به ترتیب 0/99 و0/85از مهمترین عوامل مؤثر در کیفیت آب هستند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل خوشه‌ای نشان داد که دو گروه همگن از پارامترها بر اساس فاصله گروه‌بندی وجود دارد، به طوری که پارامترهای Na، Cl، Ca، K، SO4، TDS و SAR در یک گروه و پارامترهایEC و Mg در گروه دیگر قرار می گیرند. نتایج این تحقیق می‌تواند در مدیریت کیفیت منابع آب سطحی سودمند باشد.

کیفیت آب، تحلیل عاملی، تحلیل خوشه‌ای، استان گیلان