حامد پاشامختاری
علیرضا حسین پور

غلظت و خطر ورود فسفر به جریان های سطحی و زیرسطحی به توانایی خاک در رهاسازی فسفر به محلول خاک بستگی دارد. سینتیک آزادسازی فسفر از اهداف بسیار مهم در علوم خاک و محیط زیست می باشد و به منظور توصیف دقیق توانایی خاک در تأمین فسفر، مدیریت بهینه کود وکاهش آلودگی محیطی، اطلاعات سینتیکی مورد نیاز می باشند. تعداد 10 نمونه خاک که از نظر مقدار فسفر قابل جذب، کربنات کلسیم معادل و رس در دامنه وسیعی قرار داشتند، به روش عصاره گیری متوالی با عصاره گیر کلرید کلسیم 0/01مولار، به مدت 1560 ساعت عصاره گیری شدند. نتایج نشان دادند که سرعت رهاسازی فسفر در ابتدا تند و به تدریج کاهش یافت. معادلات سینتیکی مرتبه صفر، مرتبه اول، مرتبه دوم، تابع نمایی، ایلوویچ و انتشار پارابولیک، بر مقدار تجمعی فسفر آزاد شده برازش شدند و معادلات سینتیکی ایلوویچ، مرتبه اول، انتشار پارابولیک و تابع نمایی قادر به توصیف آزاد شدن فسفر در خاکها بودند.

سینتیک رهاسازی، فسفر، کلرید کلسیم