محمد نوری سپهر - دکتری تخصصی ( Ph. D ) بهداشت محیط ، استاد یار دانشگاه علوم پزشکی سمنان
کامیار یغمائیان - دکتری ( ph.D ) بهداشت محیط ، استادیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی سمن

در بین مواد زائد شهری ، پس ماندهای بیمارستانی و مراکز بهداشتی درمانی ، به دلیل دارا بودن شرایط عفونت زدایی و وجود پس ماندهای خطرناک از اهمیت ویژه ای برخوردار است . وجود انواع میکروارگانیسم های بیماری زا می تواند علاوه بر افرادی که در تولید این مواد دخالت دارند، کسانی را که در امر جمع آوری و حمل و نقل آن فعالیت می نمایند به انواع بیماریهای روده ای ، کلیوی ، پوستی ، چشمی ، سرطان ها و بیماریهای ریوی ناشی از تماس مستقیم و غیر مستقیم آلوده نمایند. هدف از این مقاله ارائه رهنمودهایی است که در صورت رعایت کارکنان مرتبط به بهبود مراحل مختلف مدیریت پس ماندهای بیمارستانی منجر خواهد شد روش ها و مواد: مقاله حاضر از نوع مروری بوده و حاصل مطالعات منابع مختلفی است که در خصوص بهبود پس ماندهای بیمارستانی ارائه طریق نموده اند . یکی از مراکز ، مراکز سیاست گذاری زیست محیطی آمریکاست که در سال 1990 فعالیت خود را آغاز نموده و حاصل تجربیات خود را در کشورهای مختلفی چون هند ، فیلیپین ، نیوزلند ، کاستاریکا، برزیل و ایسلند بصورت گزارش مدون ارائه نموده است . توصیه هایی که این مرکز ارائه نموده در این مفاله اشاره گردیده است . یافته ها : مطالعات نشان داده است که برای بهبود مدیریت بیمارستانها در مراکز بهداشتی درمانی باید محورهای مختلفی مورد توجه قرار گیرد . این محورها شامل تبیین اهمیت موضوع و تعریف روشن از مدیریت پس ماند، تمرکز بر جداسازی ، ایجاد شبکه مدیریت مواد تیز و برنده ، کاهش حجم پس ماند، تامین سلامت کارکنان ، فراهم نمودن روش های مطمئن در جمع آوری و حمل و نقل پس ماندها ، تدوین برنامه ، آموزش های لازم در استفاده مجدد از مواد و وسایل و استفاده از فن آوری تصفیه و دفع است . هر یک از این مراحل در این مقاله به تفضیل بیان شده است . نتیجه گیری: پس ماندهای بیمارستانی در زمره مواد زائد خطرناک محسوب می شوند . لازم است در تمام مراحل مدیریت این گروه از مواد و وسایل بهداشتی ، سلامت فردی و مخاطرات زیست محیطی آن توجه شود. باید از تجربیات دیگر کشورها در این زمینه بهره گرفت ونسبت بر تدوین برنامه ای ملی برای مدیریت پس ماندهای بیمارستانی در کشور با مشارکت سازمان های مرتبط مانند وزارت بهداشت ، شهرداری ها ، حفاظت محیط زیست اقدام نمود.

پس ماندهای بیمارستانی ، راهکارها ، بهبود مدیریت