سیما سبزعلی پور - کارشناس ارشد علوم محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات اهواز
نعمت اله جعفرزاده - دکترای مهندسی بهداشت محیط، واحد علوم و تحقیقات اهواز
مسعود منوری - دکترای علوم محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات تهران

در این پژوهش به شناسایی، طبقه بندی و امکان سنجی کمینه سازی مواد زائد صنعتی در واحد های الفین و تفکیک مایعات گازی به عنوان یکی از مهمترین واحدهای مجتمع پتروشیمی بندر امام پرداخته شده است. جهت نیل به اهداف پژوهش پس از شناخت فرایند تولید، ویژگی های کمی و کیفی و همچنین علل تولید مواد زائد در واحد ها مورد مطالعه قرار گرفت و چشمه های تولید مواد زائد شناسایی شدند. پس از شناسایی مواد زائد، کمیت این مواد تعیین گردید. بررسی ها حاکی از آن بوده که در واحد الفین و تفکیک مایعات گازی به ترتیب سالانه 11972000و 55560 کیلوگرم مواد زائد صنعتی تولید می گردد. سپس در واحد های مورد مطالعه اقدام به طبقه بندی مواد زائد بر اساس روش پیشنهادی سازمان ملل (یونپ) گردید. بر طبق طبقه بندی مذکور ، در واحد الفین 89/67% ودر واحد تفکیک مایعات گازی 17% مواد زائد خطرناک تشخیص داده شدند . مواد زائد خطرناک در واحد الفین شامل انواع کاتالیست ها، کک ، آزبست، بشکه های مستعمل، لجن CPI ، لجن پلیمری و انواع روغن های سوخته و مازاد و در واحد تفکیک مایعات گازی لجن ، روغن های سوخته و کربن فعال بوده است. پس از آن گزینه های موجود در خصوص کمینه سازی مواد زائد در واحد های مورد مطالعه بررسی شد و مشخص گردید که در واحد الفین 91% و در واحد تفکیک مایعات گازی70% زائدات خطرناک در قالب گزینه بازیافت و استفاده مجدد قرار می گیرند. بر همین اساس نیز در واحد الفین 8/94% مواد زائد خطرناک ودر واحد تفکیک مایعات گازی نیز30% مواد زائد در قالب گزینه کاهش زائدات در منبع تولید قرار می گیرند.

مواد زائد خطرناک ، طبقه بندی یونپ ، کمینه سازی ، صنعت پتروشیمی