نجمه مهجوری مجد - دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست، دانشگاه تهران
رضا کراچیان - استادیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تهران

ارزیابی کارایی سیستم های پایش کیفی منابع آب و تلاش برای بهبود وضعیت مؤلفه های مختلف این سیستم ها مانند اصلاح فراوانی نمونه برداری متغیرهای کیفی و مکانیابی مجدد ایستگاه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است . دلیل اصلی اهمیت این موضوع، هزینه قابل توجه ماهانه این سیستم ها می باشد به طوری که کاهش اصلاعات مازاد در این سیستم ها می تواند در کاهش هزینه های سیستم بدون کاهش میزان و دقت اطلاعات حاصل تأثیر قابل توجهی داشته باشد . در تحقیقات گذشته مانند Ozkul et al. (2000) از تئوری آنتروپی پیوسته ( تحلیلی ) برای ارزیابی و طراحی سیستم های پایش کیفی منابع آب سطحی و زیرزمینی استفاده شده است . مشکل اصلی این مدل ها فرض توزیع چگالی احتمال نرمال و لگ نرمال برای متغیرهای کمی و کیفی سیستم است . مطالعات اخیر نشان دهنده عدم صحت این موضوع در بسیاری از سیستم های منابع آب بوده است . در این مقاله سعی شده است با ایده گرفتن از محاسبه واریوگرام تجربی در روش کریجینگ و با استفاده از یک تئوری جدید آنتروپی تحت عنوان تئوری آنتروپی گسسته، محدودیت مذکور از تحقیقات قبلی حذف شده و ساختار جدیدی برای ارزیابی کارایی سیستم های پایش کیفی رودخانه ها ارائه شود . در این مدل پیشنهادی، وضعیت سیستم از نظر اطلاعات مازاد ارزیابی شده و فراوانی نمونه برداری برای متغیرهای کیفی مختلف بهنگام سازی شده است . برای ارزیابی کارایی مدل پیشنهادی، سیستم های پایش کیفی رودخانه جاجرود که توسط شرکت آب منطقه ای تهران و شرکت آب و فاضلاب تهران بهره برداری می شوند، با این روش ارزیابی شده و مولفه های مختلف سیستم بهنگام سازی شده اند .

تئوری آنتروپی، سیستم پایش، کیفیت آب، رودخانه جاجرود، اطلاعات انتقالی