حوریه یونسی پور - کارشناس آزمایشگاه، پژوهشکده اکولوژی دریای خزر
حسن نصراله زاده ساروی
شعبان نجف پور

افزایش جمعیت جهان، اهمیت رعایت بهداشت و صنعتی شدن و به تبع آن استفاده از دترجنت ها محیط زیست را با خطرات جدی مواجه کرده است . این مواد از طریق فاضلاب های خانگی و صنعتی به رود خانه ها ریخته و در انتها وارد دریاها می گردد. در سالهای اخیر، ورود شوینده‌ها به فاضلاب به لحاظ بروز مسائل و عوارض متعدد چون پدیده مغذی شدن و تجزیه ناپذیری گروه سخت شوینده‌‌ها و ایجاد کف و ... سبب آلودگی منابع آبی و محیط زیست گردیده است. بنابراین، در مطالعه به بررسی تغییرات غلظت دترجنت (LAS) در آب حوزه جنوبی دریای خزر می پردازیم. در این تحقیق غلظت linear alkyl benzene sulfonate)LAS) در 8 ترانسکت در خط عمود بر ساحل در اعماق 10،50و 100متری آب دریا به صورت فصلی انجام شده است. در این مطالعه غلظت LAS به روش سابلیشن–متیلن بلو انجام گرفته است. طبق بررسی های به عمل آمده غلظت LAS در فصل بهار و پاییز در ترانسکت انزلی به ترتیب دارای ماکزیمم مقدار0.07و0.145میلیگرم بر لیتر و در فصل تابستان و زمستان در ترانسکت های تنکابن و نوشهر به ترتیب 0.045و0.087میلیگرم بر لیتر گزارش شده است. همچنین میزان غلظت دترجنت در غرب سواحل جنوبی دریای خزر(استان گیلان ) بیشتر از دیگر نواحی مرکزی و شرقی بوده است و می توان اظهار داشت که میزان مصرف دترجنت در آنجا بالاتر و از طریق تخلیه فاضلابهای شهری و صنعتی وارد رودخانه ها، تالابها و در نتیجه دریا شده است. بصورت کلی بررسی ها نشان میدهد میانگین غلظت شوینده ها ( LAS) در کل ایستگاههای حوزه جنوبی دریای خزر در سال88، 050/0 میلی گرم در لیتر بوده است . این مقدار نسبت به بررسیهای انجام شده در سال 87، 049/0میلیگرم بر لیتر تغییرات قابل ملاحظه ای نداشته اما نسبت سال 1379 (019/0 میلی گرم در لیتر) بیش از2 برابر افزایش داشته است

دریای خزر،سورفکتانت ،LAS