رحمان خوش اخلاق - استاد دانشگاه اصفهان
مرضیه ستوده نیا
رحیم دلالی اصفهانی

توسعه فعالیت های اقتصادی، رشد صنایع، ازدیاد وسائط نقلیه و افزایش جمعیت، مهمترین عوامل ایجاد تجمع آلودگی هوایی شهر یزد به شمار می روند و هزینه های زیادی را برای ساکنین شهر ایجاد می کنند. هدف این مطالعه، ارزیابی میزان غلظت آلاینده های هوایی شهر یزد و هزینه های زیست محیطی بر ساکنین این شهر میباشد. در این تحقیق ارتباط آلاینده های بدست آمده از ایستگاه های تعیین غلظت آلاینده ها در سطح شهر یزد با متغیرهای هواشناسی و جوی و سوخت های فسیلی با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی (OLS) برای سال های (1389- 1372) برای شهر یزد مورد ارزیابی قرار گرفته است. سپس با مقایسه بین میزان آلاینده های منتشره شهر یزد و استانداردهای آلودگی هوا، هزینه های زیست محیطی بر ساکنین شهر به دلیل آلودگی هوا با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط (CVM) و تولیدات ناخالص تعدیل شده به دلیل هزینه های زیست محیطی برای بهبود کیفیت هوا و یا کاهش آلودگی هوا، برآورد شده است. برای انجام این تحقیق، تعداد 383 خانوار به طور تصادفی انتخاب گردیده و با ارائه یک پرسشنامه و پوستر حاوی 4 وضعیت متفاوت کیفیت هوای یزد به آنها، ارزش تمایل نهایی به پرداخت ((MWTP، برای ساکنین برآورد شده است. نتایج نشان می دهد که به طور متوسط، هر شهروند یزدی حاضر است برای جلوگیری از بدتر شدن کیفیت کنونی هوا سالانه مبلغ 4937 ریال از مالیات هایش هزینه گردد؛ در حالی که در وضعیت فعلی، مبلغ سرانه مصرف شده جهت این هدف تنها 1627ریال از مبلغ مورد تمایل واقعی شهروندان است. بنابراین با توجه به تعدیل ارزش بهبود کیفیت هوا، با کسر کردن هزینه های زیست محیطی از تولید ناخالص داخلی، تولید خالص داخلی تعدیل شده (EDP)4887930630 در سال 1388 برای شهروندان یزدی، به عنوان سطح واقعی رفاه به دست آمده است

آلودگی هوا، هزینه های زیست محیطی، روش ارزش گذاری مشروط (CVM)، تولیدات خالص داخلی تعدیل شده(EDP