مهرداد نظریها - هیئت علمی دانشگاه تهران
اکبر باغوند
مریم صالحی پور
نجمه رضازاده

تا سال 2025 به طور تقریبی پنج میلیارد نفر از کل جمعیت هشت میلیاردی ، در کشورهایی زندگی می کنند که با تنش آبی مواجه اند(به دلیل مصرف بیش از 20% منابع موجود). تغییر وضعیت هوا می تواند به عنوان عامل تشدید کننده در جهت اعمال فشارات جانبی در برخی نواحی قلمداد گردد. این مقاله به ارزیابی آثار تغییر وضعیت هوا بر رژیم های هیدرولوژیکی و منابع آب جهانی از طریق سناریو هایHadley Center(Hadcm2,Hadcm3) می پردازد. تغییرات در منابع آب (شامل رواناب تولید شده داخلی و ورودی بالادست) محاسبه شده و با میزان آب مصرفی مقایسه می شود. با وجود اختلاف میان سناریو ها ، نتایج بیانگر این موضوع هستند که میانگین رواناب سالیانه در عرض های جغرافیایی بالا ، نواحی استوایی آفریقا و آسیا و جنوب شرقی آسیا افزایش و در عرض های جغرافیایی متوسط و اکثر مناطق گرمسیری کاهش خواهد یافت. تغییرات رواناب ارائه شده توسط سناریوی Hadcm3 اغلب مشابه سناریوی Hadcm2 می باشد البته اختلافات منطقه ای قابل ملاحظه ای نیز وجود دارد. افزایش دما همراه با تغییرات اقلیمی منجر به کاهش نزولات جوی مانند برف و به دنبال آن کاهش مدت زمان پوشش برفی در بسیاری مناطق می گردد. با در نظر گرفتن سناریوی Hadcm2 ،تا سال 2025 تعداد افرادی که در کشورهای در معرض تنش آبی زندگی می کنند ، به میزان 53 میلیون (نسبت به افراد تحت تاثیر در شرایط نبود تغییرات اقلیمی) افزایش می یابد. این در حالی است که طبق سناریوی Hadcm3 ، این تعداد به میزان 113 میلیون افزوده خواهد شد. همچنین این مقاله نشان می دهد که شاخص های مختلف اثر بخشی تغییر وضعیت هوا بر تنش منابع آب از طریق طرح های پیش بینی مصرف آب در آینده قابل حصول می باشند.

تغییرات اقلیم ، منابع آب ، آثار هیدرولوژیکی تغییر هوا ، تنش آب