رضا عارفخانی - دانشجوی کارشناسی ارشد آب و فاضلابدانشگاه صنعت آب و برق
بهناز محیطی - کارشناس بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی یزد

امروزه با توجه به اهمیت محیط زیست، دراکثر شهرهای پر جمعیت کشور تصفیه خانه های فاضلاب در حال احداث و بهره برداری می باشد که هر ساله به دلیل رشد جمعیت ظرفیت تصفیه خانه بایستی افزایش یابدکه این امر مستلزم سرمایه گذاری بخش دولتی به طور مداوم است. از طرفی با محدودیت های روز افزون زیست محیطی نیاز به ارتقاء هر چه بیشتر کیفیت پساب خروجی از تصفیه خانه امری کاملاً محسوس می باشد. روشی که امروزه در سطح دنیا به منظور بهبود و توسعه روش های تصفیه فاضلاب، کاهش هر چه بیشتر اثرات نامطلوب، استفاده حداکثری از امکانات، سازه ها و ظرفیت موجود تصفیه خانه به طور موفقیت آمیزی مورد استفاده قرار گرفته، ارتقاء کمی و کیفی ظرفیت موجود تصفیه خانه می باشد.این تحقیق به منظور بررسی وضعیت تصفیه خانه، شناسایی مشکلات و ارائه راهکارهای ارتقاء سیستم و استفاده بهینه از امکانات موجود، انجام پذیرفت. در این راستا ابتدا اقدام به جمع آوری اطلاعات از منابع علمی گردید و به موازات آن طی 11 ماه از ورودی و خروجی تصفیه خانه نمونه برداری انجام شده و مورد آزمایش قرار گرفت. سپس نتایج این آزمایشات به همراه نتایج آزمایشات موجود در تصفیه خانه مورد آنالیز آماری قرار گرفت و بر این اساس علل بروز مشکل در عملکرد تصفیه خانه شناسایی گردید. از علل شناسایی شده، نسبت پائین BOD5/COD فاضلاب ورودی می باشدکه کمتر از 5/0 بدست آمده است که بسیار پائین تر از نرم فاضلاب شهری می باشد. علت دیگر شناسایی شده در این تصفیه خانه، کاهش نرخ واکنش حذف مواد آلی می باشد که در دمای 20 درجه سانتیگراد حدود 18/1 d-1 بدست آمد که در حدود 25/0 کمتر از میزان مورد انتظار می باشد. افزیاش بار هیدرولیکی ورودی، کاهش زمان ماند هیدرولیکی، کاهش غلظت VSS تانک هوادهی و وجود مواد رنگی از دیگر علل کاهش راندمان تصفیه خانه شناسایی گردید.در این مقاله پس از معرفی انواع روش های نوین ارتقاء تصفیه خانه های فاضلاب در سطح دنیا، راهکارهای مناسب جهت ارتقاء و افزایش راندمان تصفیه خانه پرکندآباد شماره یک مشهد و تبدیل سیستم لاگون هوادهی به یکی از روش های تصفیه با قابلیت حذف نیترات مانند لجن فعال به روش SBR و لاگونهای هوادهی با برگشت لجن (Lagoon Activated Sludge)معرفی و گزینه برتر انتخاب گردیده است.

ارتقاء فرایند و ظرفیت، پرکندآباد شماره یک، SBR و LAS