کریم حجازی جهرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی و عضو باشگاه پژوهشگران جو
نادر پیرمرادیان - استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه گیلان
سیدامیر شمس نیا - عضو هیات علمی گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
محمدجواد آهنجان

آبهای زیرزمینی به عنوان یکی از منابع اساسی تامین آب برای مصارف گوناگون از جمله کشاورزی، شرب و صنعت مطرح است. در پژوهش حاضر دشت های جنوبی استان فارس جهت بررسی روند تغییرات کیفی آب زیرزمینی انتخاب گردید. تعداد 83 حلقه چاه مربوط به دشتهای فراشبند، قیروکارزین، لار، لامرد، مهر و خنج انتخاب و وضعیت بارش در طول دوره آماری 30 ساله و روند تغییرات کیفی آب در دوره زمانی 85-84 تا 89-88 به کمک شاخص های کیفی مانند EC ،SAR ،pH ، Cl،Na ،SO4 و Mg بررسی گردید. نتایج نشان داد که در طول دوره آماری مورد مطالعه شاخص های EC و SAR افزایش داشته که به دلیل کاهش بارش و وقوع خشکسالی در دوره های اخیر بوده است. بررسی وضعیت کلر نوسانات زیادی به خصوص در دوره های اخیر را نشان داد. براساس نتایج حاصله، تحلیل کیفی منابع آب زیرزمینی جهت استفاده در سیستم های آبیاری تحت فشار مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین به کمک مدل های زمین آمار در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS)، پهنه بندی شاخص های کیفی آب زیرزمینی در دشت های مورد مطالعه انجام و روند تغییرات مشخص گردید. با توجه به طبقه بندی آب جهت مصارف کشاورزی و آبیاری، نتایج بیانگر آن است که دشت های لار، لامرد، خنج و مهر در شرایط بحرانی قرار دارند و استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار نیاز به اعمال تدابیر مدیریتی دارد و در نهایت راهکارهای اجرائی مربوطه جهت بهبود و مدیریت صحیح بررسی و ارائه گردید.

آب زیرزمینی، کیفیت آب، آبیاری تحت فشار، مدل زمین آمار، سامانه اطلاعات جغرافیایی