آسیه مخلوق
حسن نصراله زاده ساروی
رحیمه رحمتی

بدنبال گشایش کانال های وسیع در قلمرو کشور روسیه در دریای خزر به منظور افزایش کشتیرانی و تخلیه آب توازن در دریا منبع دیگری بر منابع قبلی آلودگی (از قبیل تخلیه فاضلاب ها و نیز تغییرات جهانی آب و هوا) در دریای خزر افزوده شد که ورود شانه دار مهاجم Mnemiopsis leidyi (از نوع آلودگی بیولوژیک) از شناخته شده ترین ره آورد آن بوده است. ترشح موکوس و تجزیه انبوهی از اجساد این مهاجم ، منبع سرشاری از مواد مغذی برای فیتوپلانکتون در دریای خزر فراهم آورده است. این مطالعه در نظر دارد که با مقایسه اندازه و جمعیت گونه های فیتوپلانکتونی حاضر در اکوسیستم با دوره پیش از حمله شانه دار مهاجم (سال 1375) به اثرات این نوع آلودگی بر فیتوپلانکتون بپردازد. در این مطالعه نمونه برداری در 8 نیم خط (آستارا، انزلی، سفیدرود، تنکابن، نوشهر، بابلسر، امیرآباد و تنکابن) در سواحل دریای خزر از عمق 5 تا 100 متر وفصول مختلف سال 1388 صورت پذیرفته است، نتایج نشان داد که در هر 4 فصل از سال 1388 حدود 75 درصد از ترکیب گونه های مشاهده شده دارای وزنی معادل و یا کوچکتر از 0.00002 میلی گرم در هر سلول بوده اند. بررسی در طی یک سال نشان داد که گونه های فوق تقریبا 96 درصد از مجموع جمعیت و 41 درصد از زی توده کل را شامل گردیدند در حالی که پیش از ورود شانه دارمهاجم( درسال 1375) این گروه وزنی درصد کمتری (93درصد) از جمعیت را دارا بوده اند. این مطالعه نشان داد که با بررسی اندازه و تعیین در صد جمعتی فیتوپلانکتون می توان تا حدود زیادی به وضعیت اکولوژیکی و منابع نوترینتی در دسترس پی برد

آلودگی، ترکیب گونه ای، جمعیت، فیتوپلانکتون، دریای خزر