فاطمه غفاری - تهران، دانشگاه الزهرا، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی، دانش آموخته ک
خدیجه کیارستمی - تهران، دانشگاه الزهرا، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی، استادیار بخش ع
روانبخش شیردم - تهران، سازمان حفاظت محیط زیست، بخش ارزیابی محیط زیست استادیار محیط زیس

یکی از راههای سالم سازی محیط زیست، ایجاد فضای سبز در محیط های آلوده است. این مسئله با کشت و پرورش گیاهانی که رشد و تحمل قابل ملاحظه ای در خاکهای آلوده دارند، امکان پذیر است. شناخت و انتخاب گیاهی که در محیط های آلوده رشد ، سازگاری و پایداری آن بیشتر از سایر گیاهان باشد، در تثبیت و توسعه فضای سبز بسیار حائز اهمیت است. اکثر گیاهانی که رشد و تحمل مناسبی در خاکهای آلوده دارند، دارای خاصیت تصفیه کنندگی هستند این گیاهان میزان آلودگی نفتی خاک را می توانند کاهش دهند. در این پژوهش ده گونه گیاهی از نظر قابلیت جوانه زنی و رشد در خاکهای آلوده به نفت مورد مقایسه قرار گرفتند. این گیاهان شامل ذرت ( Zea mays ) ، ذرت خوشه ای ( Sorghum vulgaris ) ، یونجه ( ( Medicago sativa، آفتابگردان ( Helianthus annus ) ، سویا ( Glysin max ) ، اسپند ( Peganum harmala ) ،‌ جودوسر ( Avena sativa ) ، جووحشی ( Hordeum spontaneum ) ،‌ چچم ( Lolium rigidom )و‌ مرغ (Cynodon dactylon ) بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که بعضی از این گیاهان قادرند برخی قابلیت های رشد مثل تعداد و سطح برگ و بخصوص مقدار آب خود را در خاکهای آلوده به نفت افزایش دهند یا بعبارتی تقویت کنند. آنالیز رشد گیاهان آسیب پذیری بیشتر برخی گیاهان مثل ذرت را تحت تاثیر ترکیبات نفت نشان داد. از بین گونه های گیاهی مورد مطالعه قدرت جوانه زنی یونجه آلوده تفاوتی با شرایط غیرآلوده نداشت، در حالیکه برخی از گیاهان نظیر سویا، اسپند، مرغ و چچم قادر به جوانه زنی در خاکهای آلوده نبودند.

آلودگی خاک ،‌ نفت ، گونه های گیاهی ، جوانه زنی ، توانایی رشد