سیروان نیک منش - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست دانشگاه کردستان
شهرام کبودوندپور - عضو هیات علمی گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کر
برزان بهرامی کمانگر - عضو هیات علمی گروه مهندسی شیلات، دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه کردستا

رودخانه ها یکی از مهم‌ترین منابع آب شیرین جهان هستند، که به راحتی امکان آلودگی آنها وجود دارد. لذا آگاهی از شدت آلودگی این منابع آبی و را‌ه‌های پیشگیری از آلودگی آنها دارای اهمیت است. استاندارد کمیسیون مرکزی کنترل آلودگی هند آب های سطحی را به 5 طبقه کیفی تقسیم بندی می کند که شامل: A: منابع آب قابل شرب بدون انجام تصفیه متعارف و قابل شرب بعد از گند‌زدائی، B: جهت مصارف بهداشتی، حمام، شنا کردن ومصارف تفریحی، C: منابع آب قابل شرب بعد از تصفیه متعارف، D: استفاده برای حیات وحش، ماهیگیری و غیره، E: جهت آبیاری، خنک نمودن تاسیسات صنعتی و کنترل آب های دفعی. به منظور تعیین کیفیت آب و شدت آلودگی رودخانه قشلاق سنندج 6 ایستگاه در مسیر این رودخانه به طول70 کیلومتر انتخاب شد. دو ایستگاه در بالا دست سد قشلاق سنندج، و چهار ایستگاه از پایاب این سد تا محل تلاقی این رودخانه با رودخانه گاوه‌رود در محل‌هایی که به دلیل عوامل طبیعی (پیوستن یک رود فرعی) یا فعالیت‌های انسانی (پساب‌های شهری و صنعتی) کیفیت آب رودخانه تغییر می‌کند انتخاب شدند. نمونه برداری به صورت ماهانه در خلال 6 ماه (اردیبهشت لغایت مهر ماه سال 1389) انجام شد. فاکتور های اندازه گیری شده شامل؛ اکسیژن محلول و اکسیژن مورد نیاز فعالیت های بیولوژیکی بودند. بر اساس نتایج این تحقیق رودخا نه قشلاق در خلال مطالعه و طول مسیر خود دارای کیفیتی متغیر از A تاE می باشد. به گونه ای که ایستگاه 3 که در 500 متری خروجی آب سد قشلاق قرار داشت در اکثر ماه‌های مطالعه دارای کیفیت A (بهترین کیفیت) بود و ایستگاه 5 که در 2 کیلومتری پایین‌دست تصفیه خانه فاضلاب شهر سنندج قرار دارد در تمام طول مطالعه دارای کیفیت E (بدترین کیفیت) بود.و بقیه ایستگاه ها بسته به ماه دارای کیفیت متغیری از A تا E بودند، در کل در تمامی ایستگاه ها (به جز ایستگاه 5) هرچه از ماه‌های مرطوب سال (اردیبهشت) به سمت ماه های خشک‌تر سال(مهر) می رویم از کیفیت آب رودخانه کاسته می شود.

رودخانه قشلاق، سد قشلاق،