بهناز گودرزی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزست
نعمت اله جعفرزاده حقیقی فرد
افشین تکدستان

با توجه به شرایط کنونی کشور و توسعه روز افزون فعالیت های صنعتی، نیاز به ایجاد یک سیستم کنترل و مدیریت مواد زائد احساس می شود و همواره جهت ایجاد یک سیستم برای کنترل و مدیریت باید ابتدا منابع ایجاد این مواد زائد و همچنین کمیت و کیفیت آن ها را تا حد امکان به درستی شناخت. در این پژوهش شناسایی و طبقه بندی پسماندهای مجتمع زیست فناوری شرکت کشت و صنعت دعبل خزاعی به عنوان بزرگترین تولید کننده الکل و خمیرمایه خشک فعال موجود در کشور به منظور ارائه راهکارهای مدیریتی مورد بررسی قرارگرفته است. به همین دلیل نسبت به شناسایی منابع تولید پسماند، ماهیت پسماند، حالت فیزیکی، علل تولید و روش مدیریت پسماندها در این مجتمع از طریق تکمیل پرسش نامه، مصاحبۀ حضوری بـا مسـولین واحـدها و رجـوع بـه مـدارک فنی موجـود اقدام گردید و ضمن شناسایی پسماندها، کمیت آنها نیز اندازه گیری شد. سپس نمودار فرآیند تولید در واحد مورد مطالعه رسم گردید. طبقه بندی پسماند ها بر اساس معیار RCRA (قانون حفاظت و بازیافت منابع آمریکا) و اختصاص کدهای ویژه به هر ماده مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی مشخص شد که در مجتمع زیست فنـاوری مورد مطالعه میـزان پسمـاندهای تولیـد شده سالانه حدود 125556440 کیلـوگرم می باشد. مواد زائـد شناسایی شده در این مجتمع بر اساس معیار RCRA طبقه بندی شد و از میان 42 نوع ماده زائد شناسایی شده، پسماندهای خطرناک %744/99 و غیر خطرناک %256/0 را به خود اختصاص دادند. همچنین از میان مواد زائد خطرناک شناسایی شده % 9945/99 دارای خصوصیت سمی، %0/0009 دارای خصوصیت خورندگی، %0/0001 دارای خصوصیت سمیت، %0/00060 دارای خصوصیت میل ترکیبی شدید و %0/0040 دارای خصوصیت اشتعال پذیری می باشند. در نهایت راهکارهایی جهت کمینه سازی پسماندها و مدیریت بهینه آنها ارائه گردید

پسماند، الکل، خمیرمایه، قانون حفاظت و بازیافت منابع آمریکا، زیست فناوری