زهره استادهاشمی - شرکت مهندسین مشاور کمیاب گستر جنوب
لیلا میرزایی
فرشاد علیجانی
غلامرضا تولایی شیخی

جهت حفاظت کیفی آب های زیرزمینی، ارزیابی آسیب پذیری آبخوان ها ضروری می باشد و می تواند به تبیین سیاست های کاربردی و عملی برای مدیریت منابع آب کمک شایانی نماید. به منظور تعیین مناطق مناسب جهت حفر چاه های آب شرب شهرهای دزفول و اندیمشک ارزیابی آسیب پذیری آبخوان آبرفتی انجام شده است. ویژگی خاص این تحقیق آنست که جهت واسنجی مدل ها علاوه بر هفت پارامتر زمین شناسی و هیدروژئولوژیکی موثر بر نفوذ و انتقال آلاینده ها، پارامتر کاربری اراضی نیز به عنوان یک لایه اطلاعاتی با نقشه آسیب پذیری تلفیق شده و نقشه خطر پذیری ویژه (DRASTICL) با داده های نیترات حاصل از نوزده حلقه چاه آب در منطقه واسنجی شده است. نمونه برداری از چاه ها در سه دوره در سال های 1389 و 1390 انجام شده است. لایه های اطلاعاتی مورد نیاز، در محیط GIS تهیه، نرخ بندی، وزن دهی و تلفیق گردیده است. نرخ بندی نقشه های معیار به دو روش فازی و قطعی انجام گرفته است. بر اساس وزن های به دست آمده از روش AHP، لایه های اطلاعاتی قطعی و فازی DRASTICL با یکدیگر تلفیق شدند. تلفیق لایه ها به دو صورت هم پوشانی شاخص و فازی صورت گرفته است. با بررسی نقشه نهایی خطر پذیری نیتراته آبخوان دشت شمال دزفول مناطق مناسب با خطرپذیری کم جهت تامین آب شرب شهر دزفول از منابع زیرزمینی مشخص گردید. . با توجه به نقشه به دست آمده می‌توان بیان نمود که نواحی مرکزی (نزدیک کوپیته و شهرک رزمندگان در شمال شرق شهر دزفول) و جنوب غرب منطقه مورد مطالعه از آلودگی بیشتری نسبت به دیگر مناطق برخوردار هستند. ترکیب GIS و روش های مبتنی بر قوانین فازی و تحلیل سلسله مراتبی که در این تحقیق به آن پرداخته شده، به ویژه برای پارامتر های هیدروژئولوژی که دارای عدم قطعیت می باشند، بسیار مفید است

آسیب پذیری، آبخوان، نیترات، تلفیق فازی، دزفول