محمد مینوسپهر - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران محیط زیست، دانشگاه شیراز
ایوب کریمی جشنی - استادیار
ناصر طالب بیدختی - استاد بخش راه، ساختمان و محیط زیست دانشگاه شیراز

نبود سیستم مدیریت پسماند کارآمد در بیشتر نقاط استان فارس به همراه رشد سریع جمعیت و به تبع آن افزایش روزافزون پسماندها سبب شده است که پسماندهای جامد به یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی استان تبدیل شود. تجربه نشان داده است که بدون داشتن یک طرح جامع، انجام هرگونه اقدام برای کنترل پسماندها مقطعی بوده و اثر بخشی لازم را در بلندمدت نخواهد داشت. بنابراین تصمیم گرفته شد که طرح جامع مدیریت پسماند برای تمامی شهرها و روستاهای استان انجام گردد. با توجه به اینکه شناسایی و مستند سازی وضعیت موجود اولین گام در طراحی سیستم های مدیریتی شهری و زیست محیطی می باشد و از نقطه نظر علمی هر طرحی که بخواهد وضعیت و شرایط نامطلوب موجود را سامان بخشی نماید، باید در وهله اول با استفاده از تجارب و شناخت مسائل موجود، نسبت به ارائه راه حل های مناسب و مؤثر اقدام نماید، انجام مطالعات برای به دست آوردن اطلاعات مربوط به وضعیت منابع تولید پسماند، ذخیره سازی، جمع آوری و حمل و نقل، بازیافت و پردازش، دفن، ساختار تشکیلاتی و آموزش و اطلاع رسانی در دستور کار طرح قرار گرفت. ابتدا دو پرسشنامه جامع یکی برای شهرداری و دیگری برای دهیاری که در برگیرنده تمامی موارد مربوط به مدیریت پسماند می باشد تهیه و با برگزاری جلسات با مسئولین امر توضیحات کامل در مورد نحوه پر کردن آن داده شد. همچنین به دلیل اهمیت تفکیک، بازیافت و پردازش و محل های دفن دو پرسشنامه مختص این بخش ها نیز تهیه گردید. سپس کارشناسان طرح با بازدیدهای میدانی و مصاحبه از مسئولین و افراد مرتبط اقدام به تکمیل پرسشنامه ها کردند. در نهایت با توجه به اطلاعات بدست آمده و تجزیه و تحلیل آن، فرصت ها و تهدیدها و مشکلات مدیریتی و اجرایی مشخص و راهکارهای مناسب برای هر یک از بخش های مدیریت پسماند ارائه شد

وضعیت موجود مدیریت پسماند، استان فارس، بازدید میدانی، پرسشنامه، آنالیز پسماندها، ارائه راهکار