ابراهیم میرزائی - کارشناس مرکز پیش بینی سازمان هواشناسی کشور، سازمان هواشناسی کشور
مجید آزادی - عضو هیئت علمی پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو ، پژوهشگاه هواشناسی و علوم
علیرضا محب الحجه - عضو هیئت علمی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه ت

در این مقاله از مدل منطقه ای موسوم به RegCM3 با تفکیک افقی 40 کیلومتر و تعداد 18 تراز در راستای قائم به طرحواره لایه مرزی سیاره ای هالت اسلق و پارامتریزه سازی همرفت گرل همراه با طرحواره فریتس چپل، برای شبیه سازی عددی سامانه های میان مقیاس در دوره زمانی زمستان 2003-2004 استفاده گردیده است. منطقه مورد مطالعه از 20 درجه سانتی گراد تا 40 درجه سانتی گراد شمالی و 450 درجه سانتی گراد الی 450 درجه سانتی گراد شرقی می باشد که برای برآورد کمی تاثیر ابهای جنوبی این منطقه شامل دریای عمان و خلیج فارس به عنوان منابع عمده رطوبتی این سامانه ها، پس از انجام اجرای کنترل در بقیه آزمایش ها کاربری سطح در ابهای ذکر شده تغییر داده شده است. مقایسه خروجی مدل برای بارش تجمعی ماهانه در اجرای کنترل با نقشه های بارش تجمعی مشاهده شده ماهانه نشان میدهد که مدل بخوبی قادر به پیش بینی الگوی مکانی وز مانی بارندگی بر روی منطقه مورد مطالعه می باشد. در ادامه با طراحی و اجرای آزمایش های مختلف و حذف خلیج فارس و دریای عمان بصورت یکجا و مجزا، تاثیر کمی هر یک از این ابها بر روی مقدار بارندگی منطقه مورد نظر بررسی می شو. بررسی نتایج نشان میدهد که بسته مسیر سیستم های ورودی به منطقه و دوره زمانی مورد مطالعه، این آبها می توانند با تامین شار رطوتی و انرزی کافی در مجموع بین 50 تا 80 درصدمقدار بارندگی تجمعی ماهیانه را در قسمت های جنوبی و جنوب غربی منطقه افزایش دهد. با بررسی جداگانه اثر دریای عمان و خلیج فارس می بینیم که قسمت عمده این افزایش یعنی حدود 55 تا 70 درصد از این مقدار ناشی از تغذیه رطوبتی خلیج فارس می باشد. بررسی نقشه های همدیدی طی دوره زمانی مورد مطالعه بویژه دردو ماه اول بیانگر ورود غالب سامانه های فعال از سمت جنوب غرب و جنوب می باشد، که این می تواند یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده در اندازه تغذیه رطوبتی و در نتیجه تشدید بارش باشد.

مدل منطقه ای- رطوبت- بارش تجمعی- سامانه همدیدی