مسعود ایرانمنش - عضو هیئت علمی مرکز بین المللی علوم و تکنولوژی پیشرفته کرمان

بر اساس بررسیهای که توسط آنکتاد (UNCTAD) صورت گرفته است، نقش واحدهای تحقیق و توسعه در پیشرفت تکنولوژی ملی و حل مشکلات صنایع کشورهای در حال توسعه، دلگرم کننده نیست. در این بررسی دلایل این امر به دو بخش اصلی طبقه بندی شده که اولی عدم برنامه ریزی و طرح ریزی اولیه مناسب جهت اختصاص نیروی انسانی متخصص، تجهیزات و بودجه کافی به واحدهای تحقیق و توسعه می باشد و دومی، عدم وجود یک سیستم ارتباطی مناسب بین واحدهای تحقیق و توسعه، دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی ، صنایع داخلی و خارجی می باشد. ارزیابی ها نشان می دهد که ریشه های مشکلات و دلایل آنها به قرار زیرند: 1ـ بدلیل عدم معرفی درست واحدهای تحقیق و توسعه و مراکز تحقیقاتی به صنعت و جامعه، استفاده کنندگان خدمات این واحدها از تواناییهای آنها اطلاع نداشته و یا اینکه اعتماد کافی به نتایج تحقیقاتی آنها ندارند. 2ـ عدم اطلاع و درک عمیق مدیران مراکز تحقیقاتی از نیازها و مشکلات صنعت که موجب انجام تحقیقات به دور از نیازهای واقعی بخش صنعت و جاذبه های بازار مصرف می گردد. 3ـ فقدان یک سیستم خدمات فنی تکمیلی و واسطه ای جهت انتقال نتایج تحقیقات موسسات تحقیقاتی به صنعت و نظارت بر اجرای آن. میتوان گفت مجموعه موارد فوق و همچنین نتایج حاصل از این طرح به یک جمع بندی کلی ختم می شود و آن اینکه برقراری ارتباط صحیح و تعامل بین سه راس مثلث آموزش، تحقیقات و توسعه، صنعت (یا بازار) یک ضرورت اجتناب ناپذیر است بگونه ای که نیاز هر بخش توسط بخشهای دیگر تامین می گردد. در این مقاله که حاصل انجام یک تحقیق بر روی تعداد بیش از 400 واحد صنعتی بوده است نتایج ارزیابی شاخصهای مهم تحقیق و توسعه ارائه شده است. البته این نکته قابل ذکر است که بدلیل وجود مشکلات و محدودیتهای خاص اینگونه طرح ها (از قبیل عدم همکاری صنایع در ارائه اطلاعات) امکان تکمیل تمامی پرسشنامه ها میسر نگردید و نتایج حاصل بر مبنای اطلاعات بدست امده و موجود ارائه شده است.