غلامحسین زمانی - عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز

آموزش های دبستانی نه تنها مقدمات بلکه زیربنای تربیت و پرورش انسانها می باشد . از دیرباز با بیانات متنوع و با برنامه های گوناگون آموزش و برنامه ریزی درسی مبتنی بر شرایط محیطی مورد تاکید بوده است . از آنجا که نیاز مستمر و جامع انسان به محیط زیست و کشاو رزی و محصولات مربوطه امری مسلم تلقی شده و شرایط محیطی همه جوامع بوده است لذا آموزش کشاورزی در سطح دبستان سابقه ای قدیمی در ایران و جهان دارد . از اواسط قرن نوزدهم با گسترش نظامهای جدید آموزش و پرورش در اروپا مزارع باغچه های تولیدی و سایر امکانات تدریس کشاورزی نیز برای مدارس ابتدایی تامین شد . این ایده به امریکا نیز منتقل ولی با پروژه های متنوع و اهدافی وسیع نسبت به این مهم پرداخته شد . تا بدآنجا که هم اکنون مؤسسات مهمی چون FFA ، و 4-H ، و غیره هرکدام به نحوی تلاش به آشنا سازی دانش آموزان به مفاهیم کشاور زی و ایجاد علاقه و تعصب در آنان نسبت به بخش کشاورزی هستند . گرچه در ایران نیز از زمان قاجاریه آموزش کشاورزی در دبستان با تاسیس مدرسه “ فلاحت مظفری ” آغاز و فراز و نشیبهای فراوانی را طی کرد ولی متاسفانه امروز این امر حیاتی به فراموشی سپرده شده است ÷ ؛ و کشاورزی جایی در برنامه های آموزشی در سطح دبستان حتی در روستاها ندارد . در دنیا سه رویکرد عمده در آموزش کشاورزی در سطح دبستان معمول بوده است که در این مقاله سعی می شود ضمن معرفی آنها، اهداف اساسی ، راهبردهای آموزشی همراه با سوابق تاریخی تدریس کشاورزی ارائه و از برنامه ریزان درسی تقاضا شود با عنایت به اهمیت کشاورزی در زندگی همه اقشار مملکت و سایر ضرورتها نسبت به لحاظ کردن این جریان در محتوای آموزشی دبستانها و با اتخاذ روشها و استراتژی مناسب ضعفهای گذشته را جبران و خدمت انقلابی خود را شجاعانه دنبال نمایند .

سابقه تدریس، دبستان، ضرورت