حسین صمدی بروجنی - استادیار دانشگاه شهرکرد
مهرداد قطره سامانی - رئیس اداره کل هواشناسی استان چهارمحال و بختیاری
خدایار عبدالهی - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری
سید قطره سامانی - کارشناس ارشد اداره کل هواشناسی استان چهارمحال و بختیاری

منابع آب قابل دسترس هر حوضه همواره محدود ولی نیازهای آبی هرساله به دلیل رشد جمعیت رو به افزایش است. به همین دلیل صاحبنظران بخش آب معتقدند بحران آب دیر یا زود به سراغ بیشتر مناطق جهان خواهد آمد و لازم است با مطالعه دقیق و انجام اقدامات حساب شده در زمینه برنامه ریزی بهره برداری از منابع آب حوضه، از وقوع بحران جلوگیری کرد و یا آنرا در حد قابل تحمل کنترل نمود. حوضه آبریز کارون به عنوان مهمترین حوضه آبریز کشور از این قاعده مستثنی نبوده و لازم است برای جلوگیری از وقوع بحران آب د ر این حوضه از قبل تمهیدات لازم را در نظر گرفت. می توان اقدامات توسعه منابع آب حوضه کارون را در دو دسته کلی تقسیم بندی نمود. یکی اقدامات توسعه ای درون حوضه ای که شامل کلیه اقداماتی است که منجر به استفاده از آب در محدوده درون حوضه می گردد و دیگری اقدامات توسعه ای برون حوضه ای که شامل کلیه اقداماتی است که منجر به انتقال آب از حوضه کارون به خارج از آن می باشد و عمدتأ شامل طرح های انتقال آب بین حوضه نظیر طرحهای انتقال آب کوهرنگ 1، 2 و 3 می باشد. در سالهای اخیر طرحهای انتقال آب بین حوضه ای دیگری نظیر طرح های انتقال آب بهشت آباد به اصفهان و انتقال آب سولگان به رفسنجان مطرح شده است که با توجه به بحرانهای فعلی آب در پائین دست (در منطقه خوزستان) در سالهای کم آب و نگرانی های سرایت این بحرانها به سالهای متوسط و حتی تر، پس از اجرای طرحهای جدید انتقال آب، جای دارد براساس آمار واطلاعات واقعی حوضه، اثرات اجرای این طرحها در تشدید کم آبی حوضه بویژه در مناطق پائین دست مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار بگیرد. لذا در این تحقیق بررسی های مذکور انجام شده و اثر اجرای طرحهای انتقال آب بین حوضه ای بر تشدید کم آبی مناطق پائین دست مورد توجه قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد در مطالعات طرحهای انتقال آب بین حوضه ای بهشت آباد و سولگان، شرایط منابع آب حوضه در وضع آتی در نظر گرفته نشده و با توجه به پتانسیلهای شناسائی شده در سطح حوضه های بهشت آباد و ونک، در آینده خروجی این دو زیر حوضه در حد حفظ حداقل جریان پایه رودخانه خواهد یود و لازم است درخصوص این طرحها (بدلیل هزینه های بسیاربالا و حساسیت اجتماعی آب) تجدید نظر بعمل آید. همچنین نتایج نشان داده در صورت اجرای طرحهای انتقال آب بهشت آباد و سولگان، آبدهی رودخانه در خروجی ارمند (که سرشاخه اصلی کارون است) به 38 درصد میانگین آبدهی طبیعی ارمند خواهد رسید.

طرحهای انتقال آب، بین حوضه ای، بحران کم آبی، حوضه کارون