ابراهیم فتاحی - عضو هیات علمی پژوهشکده هواشناسی
عبدا... صداقت کردار - عضو هیات علمی پژوهشکده هواشناسی
سعید قطره سامانی - کارشناسی ارشد پژوهشکده هواشناسی

خشکسالی یک پدیده تکرار شونده در اقلیم های مختلف است و اثرات آن صرفاً به نواحی خشک و نیمه خشک محدود نمی شود، بلکه آن می تواند در نواحی با بارش بالا و در هر فصل از سال رخ دهد. از جمله مهمترین مراحل پایش خشکسالی تعیین سنجه هایی به منظور تحلیل شدت، تداوم و فراوانی خشکسالی است. به منظور پایش خشکسالی و تحلیل خصوصیات آن در حوضه های جنوب غربی ایران از داده های مجموع بارندگی ماهانه ایستگاه های سینوپتیک منطقه طی دوره آماری 2000-1960 استفاده شد. در تحقیق حاضر با استفاده از سری های زمانی حاصل از شاخص بارش استاندارد شده 1 (SPI)تداوم، شدت و فراوانی خشکسالی ها برای بازه های زمانی 3، 6، 12، 24 و 48 ماهه براساس روش تئوری 2(Run) و سطح بحرانی 5/0- طی دوره آماری 2000-1960 تعیین و منحنی های شدت، تداوم و فراوانی خشکسالی ها ترسیم شد. نتایج نشان داد برای بازگشت به حالت نرمال در مورد خشکسالی های با مقیاس های 24 و 48 ماهه ماهها زمان نیاز است، در حالی که برای بازه های کوتاه مدت 3 و 6 ماه بارش های روزانه می تواند، شرایط خشکسالی را تعدیل نماید. به عبارتی این مقیاس های زمانی برخورد خشکسالی را نسبت به دسترسی منابع مختلف آب بازگو می نماید، بطوری که واکنش رطوبت خاک نسبت به وضعیت بارش کوتاه مدت است در حالی که پاسخ سطح آب های زیرزمینی و جریان رودخانه ها و ذخیره منابع آب نسبت به کمبود بارش، فرآیندی بلندمدت است.

شدت، مدت و فراوانی خشکسالی، شاخص بارش استاندارد شده، تئوری Run، حوضه های جنوب غربی ایران