حمید نوری - عضو هیئت علمی گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه ملایر
علیرضا ایلدرمی - عضو هیئت علمی گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه ملایر
بختیار فتاحی - عضو هیئت علمی گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه ملایر

ارزیابی احتمال خشکسالی و ترسالی استان همدان با توجه به اهمیت رودخانه ها به عنوان منابع اصلی تامین آب شرب و کشاورزی در بسیاری از نقاط استان به خصوص شهر همدان می تواند در پیش بینی تمهیدات مقتضی برای مقابله با خشکسالی های احتمالی استفاده شود . به این منظور آمار دبی سالانه 8 ایستگاه هیدرومتری استان در طی سالهای 1342 لغایت 1381 با استفاده از نرم افزارهای Excel و MATLAB آنالیز شده است. جریان رودخانه های استان طی سالهای مختلف به وضعیت های خشک، نیمه خشک، متوسط، نیمه مرطوب و مرطوب، طبقه بندی، سپس احتمالات انتقال از وضعیت به وضعیت دیگر، مبتنی بر فرضیه زنجیره مارکف به صورت ماتریس 5*5 برای هر کدام از ایستگاهها تشکیل شده است. نتایج نشان می دهد که در دراز مدت احتمال اینکه وضعیت جریان به صورت خشک، نیمه خشک، متوسط، نیمه مرطوب و مرطوب باشد به صورت میانگین در استان به ترتیب برابر 32/20 ، 31/39 ، 20/23 ، 94/11 و 23/5 درصد خواهد بود. همچنین احتمال خشکسالی در ایستگاه هیدرومتری کمیجان با 19/76 درصد بیشترین و در ایستگاه گوشه با 64/39 درصد کمترین می باشد. لذا لزوم توجه به جمع آوری و تامین منابع آبی با شیوه های متفاوت مدیریت منابع آب و آبخیزداری ضرورت می یابد.

خشکسالی، ترسالی، رنجیره مارکف، نرم افزار MATLAB، استان همدان