مسعود مومنی - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشگاه صنعتی اصفهان
احمد جلالیان - استاد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
محمود کلباسی - استاد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

انتقال رسوبات و عناصر غذایی بوسیلة رواناب تاثیر قابل توجهی بر کیفیت آبهای سطحی دارد. در این پژوهش، اثر تغییر کاربری و چرای دام بر هدررفت فسفر محلول و همراه رسوبات و همچنین تاثیر مدت بارندگی بر غلظت فسفر محلول در رواناب بررسی شد. نتایج نشان داد که حذف یا کاهش پوشش گیاهی باعث افزایش معنی داری در تولید رواناب و رسوب و هدررفت فسفر محلول و همراه رسوبات شده است. بیشترین مقدار هدررفت فسفر محلول و همراه رسوبات به ترتیب در دو کاربری مرتع با پوشش گیاهی ضعیف (4/16میلی گرم در متر مربع) و دیمزار (3/301 میلی گرم در متر مربع) مشاهده شد. غلظت فسفر محلول در رواناب با گذشت زمان و افزایش شدت رواناب به طور معنی داری کاهش یافت. به دلیل انتقال بیشتر رسوبات بویژه در دیمزار و مرتع با پوشش گیاهی ضعیف، مقدار هدررفت فسفر افزایش چشمگیری را در اثر افزایش شدت رواناب نشان داد اما غلظت با گذشت زمان و افزایش حجم رواناب کاهش یافت.

تغییر کاربری، هدررفت، رواناب، فسفر محلول و همراه رسوبات