هدیه هرسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع - دانشگاه تربیت مدرس
رضا کاظم زاده - عضو هیئت علمی بخش مهندسی صنایع - دانشگاه تربیت مدرس

تجزیه و تحلیل حالت خطای بالقوه و آثار ناشی از آن (FMEA) روشی سیستماتیک برای شناسایی و پیشگیری از وقوع خطاهای بالقوه موجود در طرح محصول، محصول و فرآیند تولید آن میباشد . این روش بیشتر بر جلوگیری از بروز عیب و افزایش ایمنی تمرکز دارد . در FMEA سنتی ابتدا خطاهای بالقوه یا نقصهای احتمالی موجود به وسیله عدد الویت ریسک (Risk Priority Number) الویت بندی میشوند و سپس بر اساس الویت هر خطا، اقدامات اصلاحی لازم در راستای بر طرف نمودن آن صورت میگیرد . عدد الویت ریسک (RPN) با حاصلضرب سه شاخص : رخداد (Occurrence) ، وخامت (Severity) و کشف (Detection) معرفی شده است . امتیازدهی به دو شاخص وخ امت و کشف عملی کاملا ً نظری و بدون مقیاس جهانی است . همچنین عدد الویت ریسک (RPN) حاصلضرب سه متغیر وصفی است که به عنوان یک معیار دقیق اندازه گیری نمیتوان از آن یاد کرد . در حال حاضر علیرغم محدودیتها و مشکلاتی که FMEA سنتی دارد، بسیاری از صنایع از آن استفاده میکنند . این مقاله، در خصوص کاستی های FMEA سنتی و معرفی روش جدیدی از FMEA مبتنی بر هزینه دوره عمر بحث میکند به طوریکه در این روش ریسک خطا با معیار هزینه اندازه گیری میشود . خطایی که منجر به هزینه بالاتری شود، در الویت اقدام اصلاحی قرار میگیرد .